Việt Bình
Nhà tù nổi tiếng Folsom, California, nơi đang áp dụng chương trình giáo dục đại học trong nhà tù với những thành công đáng kể (ảnh: Andrew Lichtenstein/Corbis via Getty Images)
Sẽ có thêm hàng nghìn tù nhân trên khắp Hoa Kỳ nhận được bằng đại học sau song sắt, hầu hết được nhà nước trợ cấp học phí thông qua chương trình Pell của chính phủ liên bang.
AP cho biết, chương trình này sắp được mở rộng theo cấp số nhân vào Tháng Bảy 2023, mang lại cho khoảng 30,000 sinh viên đang ngồi sau song sắt khoản hỗ trợ tài chính trị giá $130 triệu mỗi năm.
Việc giáo dục tù nhân và giúp họ có bằng đại học, đặc biệt sau khi mãn hạn tù, là một chính sách nhân văn có ý nghĩa lớn. Tìm việc làm luôn rất khó khăn đối với một người mang án tù nhưng nếu họ có bằng đại học thì cánh cửa cơ hội được mở ra trở nên rộng hơn. Cần biết, chi phí nuôi một tù nhân ở California là khoảng $106,000/năm; trong khi đó, chi phí giúp một tù nhân có bằng cử nhân – thông qua Dự án TOPSS (Transforming Outcomes Project at Sacramento State) – là khoảng $20,000.
Điều đó cho thấy, nếu một tù nhân được ân xá có bằng cấp, không tái phạm, kiếm được công việc làm đủ sống và đóng thuế đàng hoàng, thì việc mở rộng giáo dục trong tù không phải là điều vô nghĩa và cũng không phải là khoản đầu tư quá lớn – như nhận xét của David Zuckerman, quyền giám đốc TOPSS.
Việc thực hiện chính sách nhân đạo này không phải luôn suôn sẻ và không có tranh cãi. Khi chính quyền Obama thực hiện chương trình trợ cấp Pell Grants cho tù nhân, một số đảng viên Cộng hòa đã phản đối, lập luận rằng đáng lý chỉ cần cải thiện các chương trình đào tạo nghề và chương trình tái hòa nhập xã hội vốn được áp dụng hiện hành của liên bang là đủ.
Những năm 1990, tỷ lệ tù nhân người Mỹ da đen và gốc Tây Ban Nha tăng gấp ba so với thời gian từ năm 1970 đến năm 2000; tỷ lệ này tăng gấp đôi đối với người Mỹ da trắng trong cùng thời gian. Trong bối cảnh đó, lệnh cấm Pell Grants dành cho tù nhân đã khiến hàng trăm chương trình đại học trong tù từng tồn tại những năm 1970-1980 gần như biến mất vào cuối những năm 1990.
Năm 2020, Quốc hội bỏ phiếu gỡ bỏ lệnh cấm và kể từ đó, khoảng 130 chương trình thử nghiệm đã được thực hiện. Giờ đây, các cánh cửa giáo dục trong hệ thống nhà tù càng được mở rộng. Hơn 200 trường cao đẳng đã được mời cung cấp các chương trình giáo dục nhà tù trong khuôn khổ chính sách trợ cấp Pell tại 48 tiểu bang, Washington DC và Puerto Rico. Tổng thống Joe Biden ủng hộ mạnh việc trao Pell Grants cho tù nhân.
AP cho biết, Cơ quan Cải huấn California (California Department of Corrections and Rehabilitation, CDCR) đã nhận được hồ sơ của 200 sinh viên-tù nhân đăng ký tham gia chương trình cử nhân vào mùa Xuân này và CDCR cũng đã hợp tác với tám trường đại học trên toàn tiểu bang.
Trong phóng sự của mình, AP thuật, sinh viên trong các lớp của Nhà tù Folsom (California) đến từ nhiều hoàn cảnh khác nhau. Họ là người da đen, da trắng, gốc Tây Ban Nha… thuộc đủ lứa tuổi. Tù nhân Gerald Massey, người có bằng truyền thông, là người gốc Nam Á.
Sinh ra ở San Francisco với cha mẹ nhập cư vào Hoa Kỳ từ Pakistan, Massey nhớ lại cảm giác lớn lên như một người ngoài lề xã hội. Dù hầu hết người cùng gốc gác theo đạo Hồi, nhưng các thành viên trong gia đình Massey thuộc một cộng đồng Cơ đốc giáo nhỏ ở Karachi. Ở trường tiểu học, Massey là mục tiêu của những kẻ bắt nạt. Khi học xong trung học, Massey gia nhập Không quân. Sau sự kiện 11/9, nhiều người Mỹ nhìn những người như Massey bằng cặp mắt rất khác, “vì vậy, khi tôi xuất ngũ, tôi không muốn dính dáng gì đến họ nữa” – Massey kể.
Massey đăng ký vào đại học sau một năm trong quân đội, nhưng bỏ học. Sau đó, Massey làm trợ lý y tá suốt 10 năm. Anh lập gia đình và có hai con. Cuối cùng, chứng nghiện rượu và ma túy đã đánh gục Massey. Ngày nọ, Massey ra tòa, bị xử 15 năm tù tội say rượu lái xe đụng chết người bạn thân.
Khi tham gia chương trình giáo dục đại học trong tù, “thành thật mà nói, tôi cảm thấy Chúa đã mở những cánh cửa và tôi chỉ cần bước qua” – Massey kể. Ngoài bằng cấp về truyền thông, Massey còn có bằng thần học và nghiên cứu Kinh thánh. Giới chức ủy viên tiểu bang cho biết Massey đã đủ điều kiện được tạm tha. Massey hy vọng được trả tự do vào bất kỳ ngày nào. Một nhóm phi lợi nhuận hỗ trợ các cựu quân nhân bị án tù đã gặp Massey vào Tháng Năm để chuẩn bị về nhà ở, thực phẩm, quần áo và bảo hiểm y tế cho việc tái nhập xã hội của anh.
Trong 11 tù nhân được trao bằng cử nhân trong lễ tốt nghiệp tại nhà tù Folsom vào Tháng Năm 2023, có một cựu tù nhân tên Michael Love vừa được thả trước đó không lâu. Sau hơn 35 năm ngồi tù, Michael Love đang tham gia chương trình thạc sĩ và hiện thậm chí được thuê làm trợ giảng dạy cho tù nhân-sinh viên năm nhất…
“Để nước Hoa Kỳ trở thành một quốc gia luôn mang đến cơ hội thứ hai, chúng ta phải giữ lời hứa của giáo dục về một cuộc sống tốt đẹp hơn cho những người bị ảnh hưởng bởi hệ thống tư pháp hình sự,” Bộ trưởng Giáo dục Hoa Kỳ Miguel Cardona nói; Pell Grants sẽ “mang lại các cơ hội đầy ý nghĩa để giúp chuộc lỗi và phục hồi giá trị nhân phẩm, giảm tỷ lệ tái phạm và trao quyền cho những người từng bị giam cầm để họ có thể xây dựng tương lai tươi sáng hơn cho bản thân, gia đình họ và cộng đồng của chúng ta”
(Văn hóa-Giáo dục-Đời sống)
