Lorraine Gabbert
Cư dân Manuel Ojeda (bên trái) đã mất việc làm trong đại dịch COVID-19. Anh ấy và vợ đã đến trung tâm hỗ trợ trục xuất (city’s eviction help center) ở Đông San Jose vào cuối năm 2021 để xin giảm tiền thuê nhà. .Ảnh hồ sơ.
Sau một làn sóng trục xuất, San Jose đang tìm cách giúp người dân tránh mất nhà cửa và đồng thời ngăn chặn vấn đề trước khi nó đến tòa án.
Vấn đề trục xuất đã tăng vọt ở San Jose, đặc biệt sau khi hết hiệu lực các biện pháp bảo vệ người thuê nhà do đại dịch COVID-19. Đến cuối năm 2022, hàng trăm cư dân San Jose đối mặt với nguy cơ bị trục xuất.
San Jose đã nhận được 295 thông báo vào tháng 11 năm 2022 và 116 vào tháng 12 năm 2022, so với 22 thông báo vào tháng Tư.
Trước đại dịch, Quận Santa Clara thường xem xét khoảng 202 vụ đuổi hạn mỗi tháng. Để giúp đỡ, San Jose đã kéo dài lệnh cấm trục xuất trong thời gian đại dịch và sở nhà đất thành phố (the housing department) đã tạo ra các trung tâm trợ giúp trục xuất để bảo vệ người thuê nhà.
Hôm nay, để ngăn chặn việc trục xuất và chuyển chỗ ở, San Jose đang xem xét chương trình tư vấn pháp lý về quyền của người thuê nhà và đề xuất chương trình tòa án hợp tác thay thế về nhà ở. Các chương trình này được thiết kế để cung cấp cho người thuê nhà các công cụ bổ sung để tránh phải chuyển chỗ ở. Chương trình đầu tiên cung cấp tư vấn pháp lý miễn phí hoặc luật sư để hỗ trợ những người thuê nhà đối mặt với việc bị trục xuất. Thứ hai là một phần của chương trình chuyển hướng trục xuất (the eviction diversion program) và sẽ cung cấp thời gian và địa điểm nhất định để luật sư tham khảo ý kiến của người thuê nhà để quyết định các bước tiếp theo tại phiên điều trần trục xuất (eviction hearing).
Chương trình ổn định thuê nhà của thành phố giám sát các quy định về nhà cho thuê của thành phố và cung cấp dịch vụ cho người thuê nhà và chủ nhà. Nó hỗ trợ giải quyết các vấn đề về tiền thuê nhà bao gồm lo ngại về việc trục xuất, tăng tiền thuê nhà và tranh chấp giữa người thuê nhà và chủ nhà. Chương trình này cũng giúp cư dân nộp đơn kiến nghị chống lại các vụ trục xuất sai trái và nộp đơn xin nhà ở giá rẻ. Nó bảo vệ quyền của những cá nhân nhận được phiếu trợ cấp nhà ở theo Section 8.
Jeff Scott, phát ngôn viên của Sở nhà đất San Jose, cho biết việc trục xuất chỉ xảy ra sau khi có phán quyết của tòa án.
“Thành phố hiện đang điều hành một chương trình chuyển hướng trục xuất bên trong tòa nhà Tòa án Tối cao (Superior Court building),” Jeff Scott nói với San José Spotlight. “Đây là một chương trình tùy chọn. Mục tiêu của chúng tôi là đưa chủ nhà và người thuê nhà cùng nhau giải quyết các vấn đề thay vì để tòa án đưa ra phán quyết.”
Emily Ann Ramos, người làm công việc (associate) bảo tồn và bảo vệ tại SV@Home, nói rằng mục tiêu là đảm bảo mọi người ở lại nhà của mình, đồng thời cung cấp cho chủ nhà số tiền thuê mà họ cần để điều hành doanh nghiệp của mình.
Trong thời gian đại dịch, San Jose đã tạo ra một chương trình hợp tác trục xuất và chương trình chuyển hướng trục xuất để giúp người dân tránh mất nhà, cô nói. Cô ấy nói, nguồn tài trợ từ Quận Santa Clara đóng một vai trò rất lớn trong việc ngăn chặn các vụ trục xuất, cùng với các phòng khám hỗ trợ trục xuất (eviction help clinics). Ramos nói rằng
vẫn còn một số khoản tài trợ để đảm bảo những người thuê nhà không bị đuổi ra khỏi nhà một cách bất hợp pháp và cung cấp hỗ trợ để giữ họ ở lại nhà của mình.
“Có rất ít sự dự trữ (margin) hoặc dự phòng (buffer),” cô nói với San Jose Spotlight. “Nếu bạn chỉ gặp một sai lầm nhỏ, như mất việc và tìm được công việc mới ngay lập tức, nhưng không nhận lương trong hai tuần tới, điều đó có thể làm bạn gặp nhiều khó khăn vì giá thuê rất cao ở đây. Có sự trợ giúp khẩn cấp là tuyệt vời, nhưng khi chuyên gia đến để giúp bạn, bạn có thể đã đến tòa án rồi.”
Trung tâm Trợ giúp Trục xuất San Jose kết nối người thuê với sự trợ giúp pháp lý. Trung tâm sẽ hướng dẫn họ qua quy trình chống lại việc trục xuất sai trái và liên kết họ với các nguồn trợ giúp thuê nhà khẩn cấp, Ramos nói. Để tránh tòa án trục xuất, cư dân nên liên hệ với trung tâm ngay khi có vấn đề, Cô ấy nói thêm rằng, người thuê càng hành động sớm, càng có nhiều lựa chọn hỗ trợ.
“Đôi khi không mất nhiều thời gian để ngăn chặn việc trục xuất,” Ramos nói.
VĨNH ANH biên dịch (Theo SanJose Spotlight)