Bản đồ Philippines.
Các quan chức cho biết Nhật Bản đang chuẩn bị viện trợ quân sự cho Philippines để giúp đảm bảo các đường tiếp cận trên biển và bảo vệ sườn phía tây của Đài Loan, theo Reuters.
Có thay đổi chính sách sau nhiều thập kỷ theo chủ nghĩa hòa bình, Tokyo lo ngại rằng Philippines là một mắt xích yếu trong chuỗi đảo trải dài từ quần đảo Nhật Bản đến Indonesia là nơi mà các con tàu phải đi qua để tới hoặc rời khỏi Thái Bình Dương.
Mối quan ngại hàng đầu của quân đội Nhật Bản là một cuộc tấn công của Trung Quốc vào nước láng giềng Đài Loan có thể châm ngòi cho một cuộc xung đột rộng lớn hơn, với việc Thủ tướng Nhật Bản Fumio Kishida cảnh báo rằng Ukraine hôm nay có thể là Đông Á vào ngày mai. Để giúp giải quyết vấn đề đó, hồi tháng 4, Tokyo cho biết họ sẽ cung cấp viện trợ quân sự cho các quốc gia có cùng chí hướng, bao gồm cả radar, mà các quan chức cho rằng sẽ giúp Philippines khắc phục các lỗ hổng phòng thủ.
Đô đốc về hưu Katsutoshi Kawano nói: “Việc cung cấp radar cho Philippines là rất hữu ích vì điều đó có nghĩa là chúng tôi có thể chia sẻ thông tin về kênh Bashi (Ba Sĩ)”. Kênh này được coi là một nút cổ chai đối với các tàu di chuyển giữa tây Thái Bình Dương và Biển Đông có nhiều tranh chấp.
Ba quan chức chính phủ Nhật Bản tham gia hoạch định chiến lược an ninh quốc gia nói với Reuters rằng Washington đang cố vấn cho Nhật Bản về những gì nên cung cấp vì nước này có mối quan hệ quân sự chặt chẽ với Philippines. Tuy nhiên, một quan chức Nhật cho hay nỗ lực viện trợ là một sáng kiến của Nhật Bản và không phải bất cứ điều gì mà Hoa Kỳ thúc ép.
Các quan chức từ chối tiết lộ danh tính vì sự nhạy cảm của vấn đề.
Người phát ngôn của Bộ Ngoại giao Nhật Bản cho biết: “Chúng tôi đang trong quá trình lựa chọn thiết bị có thể được sử dụng cho giám sát và an ninh hàng hải. Chúng tôi vẫn chưa biết chính xác đó sẽ là thiết bị gì”.
Bộ Ngoại giao Philippines cho hay họ không thể bình luận ngay lập tức về viện trợ an ninh từ Nhật Bản hoặc việc tổ chức quân đội Nhật Bản.
Ông Jake Sullivan, Cố vấn an ninh quốc gia của Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden, hôm thứ Sáu (16/6) đã gặp những người đồng cấp của Nhật Bản và Philippines, ông Takeo Akiba và ông Eduardo Ano ở Tokyo, lần đầu tiên trong một loạt các cuộc họp thường kỳ để thảo luận về hợp tác an ninh.
Ba ông “đã thảo luận về một loạt các thách thức an ninh khu vực, bao gồm cả vấn đề Biển Đông và Biển Hoa Đông, cũng như Triều Tiên”, một thông cáo chung cho biết. “Ngoài ra, họ nhắc lại tầm quan trọng của hòa bình và ổn định trên eo biển Đài Loan”.
Ông Sullivan phát biểu sau cuộc họp cho biết họ đã “tập trung vào môi trường an ninh hỗn loạn”.
Ông Kawano, cựu Tổng tham mưu trưởng Lực lượng Phòng vệ Nhật Bản (SDF) trong thời gian 5 năm đến năm 2019, cho biết viện trợ quân sự của Nhật Bản cho Philippines “sẽ từng bước mở rộng và tôi hy vọng rằng nó sẽ thay đổi để bao gồm cả vũ khí sát thương” như tên lửa chống hạm.
Ông Kawano và các quan chức chính phủ cho Reuters biết rằng họ dự đoán Manila có thể cho phép Nhật Bản tiếp cận các căn cứ quân sự của họ, giống như với Hoa Kỳ, cho phép máy bay SDF của Nhật Bản tuần tra Biển Đông. Nhật Bản có thể giám sát vùng biển phía đông Đài Loan từ đảo Yonaguni, cách đó khoảng 100 km (VOA).
