SINGAPORE – Diễn đàn an ninh khu vực Châu Á sắp khai diễn tại Singapore tuần này giữa những tranh chấp chủ quyền Biển Đông và tranh ảnh hưởng địa chính trị không có hồi kết.
Tổ chức International Institute for Strategic Studies (IISS) loan báo diễn đàn an ninh khu vực hằng năm sắp khai diễn tại khách sạn Shangri-La (nên thường được gọi là Diễn Đàn Shangri-La) tại Singapore vào các ngày từ 2 đến 4 Tháng Sáu, tức cuối tuần này.
Cuộc họp quy tụ bộ trưởng Quốc Phòng của các nước chung biển Thái Bình Dương-Ấn Độ Dương cũng như các đối tác thế giới quan tâm với tình hình hòa bình và ổn định của khu vực. Từ 65 năm nay, Diễn Đàn Shangri-La là dịp để các nước đối thoại, quan chức đứng đầu quốc phòng của các nước trình bày quan điểm, chia sẻ ý kiến, góp phần đẩy lùi các nguy cơ bấn ổn.
Theo lịch ba ngày họp công bố trên trang mạng của IISS, các đề tài được thảo luận gồm các thách thức an ninh và hòa bình từ an ninh mạng, thách đố võ khí nguyên tử, làm thế nào giải quyết các căng thẳng khu vực, hợp tác quốc phòng.
Theo tin tức từ IISS cũng như truyền thông quốc tế, bộ trưởng Quốc Phòng hai cường quốc quân sự và kinh tế khu vực Á Châu-Thái Binh Dương cạnh tranh nhau ảnh hưởng khu vực là Mỹ và Trung Cộng sẽ có mặt tại Diễn Đàn Shangri-La để trình bày quan điểm. Nhiều nước khác chưa thấy thông báo nhưng ông Anthony Albanese, thủ tướng Úc, sẽ đọc bài phát biểu chính yếu ở ngày đầu tiên.
Ông Lloyd Austin, bộ trưởng Quốc Phòng Mỹ, sẽ phát biểu vào Thứ Bảy và ông Lý Thượng Phúc (Li Shangfu), bộ trưởng Quốc Phòng Trung Cộng, sẽ phát biểu vào Chủ Nhật. Hiện chưa thấy Việt Nam loan báo gì về việc ông Phan Văn Giang, bộ trưởng Quốc Phòng, có đến Shangri-La hay không dù năm ngoái thấy ông dẫn đầu phái đoàn đến đây.
Tham dự diễn đàn này, ngoài các buổi phát biểu chính thức trên diễn đàn, còn là cơ hội để các bộ trưởng Quốc Phòng gặp riêng, thảo luận các vấn đề song phương. Truyền thông quốc tế đưa tin bộ trưởng Quốc Phòng Trung Cộng từ chối gặp riêng bộ trưởng Quốc Phòng Mỹ khi đang có những căng thẳng trong mối quan hệ giữa hai nước.
Căng thẳng trở nên gay gắt hơn khi bà Nancy Pelosi, chủ tịch Hạ Viện Mỹ, đến thăm Đài Loan Tháng Tám năm ngoái, rồi đến Tháng Hai năm nay, Mỹ bắn hạ khinh khí cầu của Trung Cộng bay qua lục địa Mỹ và bị cáo buộc do thám các cơ sở quân sự nhạy cảm.
Tại Diễn Đàn Sangri-La ngày 10 Tháng Sáu, 2022, ngoài bài phát biểu chính thức, ông Phan Văn Giang đã gặp ông Austin mà Thông Tấn Xã Việt Nam nói rất tổng quát là hai ông “đánh giá kết quả hợp tác quốc phòng Việt Nam và Mỹ thời gian qua đã đạt được kết quả tích cực trên một số lĩnh vực như khắc phục hậu quả chiến tranh, đối thoại tham vấn, trao đổi đoàn, an ninh biển, đào tạo, tìm kiếm cứu nạn và hỗ trợ nhân đạo, gìn giữ hòa bình Liên Hiệp Quốc.”
Khi Diễn Đàn Shangri-La chuẩn bị bắt đầu vài ngày nữa thì nhiều chiến hạm Mỹ, gồm cả mẫu hạm, tập trận trên biển Philippines. Còn một mẫu hạm của Trung Cộng từ Biển Đông tiến về phía Đài Loan.
Tuần trước, người ta thấy tin nhiều chiến hạm Trung Cộng đã tập trận tại Biển Đông. Suốt tháng qua, Trung Cộng cho tàu khảo sát Hướng Dương Hồng 10 vòng tới vòng lui trên vùng biển đặc quyền kinh tế của Việt Nam, nơi đang có các dự án khai thác dầu khí tại bãi Tư Chính và Nam Côn Sơn.
Việt Nam cho hay đã phản đối và yêu cầu Trung Cộng rút tàu Hướng Dương Hồng và nhóm tàu bảo vệ đi nơi khác. Tuy nhiên Trung Cộng lại nói ngược là vùng biển này là của họ, họ muốn làm gì thì làm. Hà Nội nhiều lần kêu ca hành động của Bắc Kinh đi ngược với các thỏa thuận cấp cao, giải quyết các tranh chấp qua đối thoại và đàm phán, rồi cũng chẳng có tác dụng.
Mới đây, một số chuyên viên về các vấn đề tranh chấp chủ quyền lãnh thổ ở khu vực cho rằng một Bộ Quy Tắc Ứng Xử tại Biển Đông (COC) khó lòng đạt được trong tương lai gần khi quan điểm các nước và thực tế diễn ra trên biển có nhiều điểm khó dung hòa hay thỏa hiệp. (TN-NV)
