(Triều Giang)
Một số cơ quan ngôn luận, báo chí, đài phát thanh, truyền hình như đài SBTN-DC, VATV, VIETV, cũng rất khởi sắc. Hai nhà xuất bản sinh hoạt lâu năm và xuất bản đều tay là Nhà xuất bản miền Đông Bắc Hoa Kỳ do cố Gs. Nguyễn Ngọc Bích và nhà văn, Trương Anh Thụy đồng chủ tịch đã xuất bản nhiều chục tác phẩm giá trị.
Tủ sách Tiếng Quê Hương do nhà văn, nhà tranh đấu cho tự do, dân chủ cho VN, từng bị tù CS 12 năm, Uyên Thao làm chủ tịch, chủ bút là nhà văn Trần Phong Vũ, và phó chủ tịch nhà văn Đào Trường Phúc ra đời hơn 20 năm qua đã xuất bản 100 cuốn sách giá trị của nhiều tác giả trong và ngoài nước.
Khi quyết định chọn vùng Hoa Thịnh Đốn là một trong những điểm đến để giới thiệu hai cuốn sách: Trung tâm Nghiên Cứu Việt Mỹ và Hội VAHF nghĩ rằng các nhà viết sử trẻ, sẽ đón nhận được nhiều ý kiến bổ ích cho chương trình xuất bản hàng nhiều chục cuốn sách trong tương lai.
Những liều thuốc độc hại và trang sử công bằng và nhân bản
Nhà văn Trương Anh Thụy, định cư tại vùng Hoa Thịnh Đốn từ năm 1975. Gốc nhà giáo, bà là sáng lập viên của nhiều tổ chức hoạt động xã hội, từ thiện có mặt đầu tiên. Về văn hóa, bà thành lập Tủ Sách Cành Nam năm 1984. Cùng với GS Nguyễn Ngọc Bích thành lập Tổ Hợp Xuất Bản Miền Đông Hoa Kỳ (1985). Bà xuất bản nhiều tác phẩm văn xuôi và thơ bằng tiếng Việt và tiếng Anh. Bà thường được nhắc đến với trường thiên tiểu thuyết “Chuyển Mùa”. Bà phát biểu:
“Từ nhiều năm nay, nỗi lo lắng của tôi, và chắc cũng được đại đa số người Việt hải ngoại chia sẻ khi thấy các trường Trung Học, Đại Học Mỹ tràn ngập những tài liệu học tập về lịch sử, chiến tranh, văn hoá Việt Nam với đầy sai lạc, vì thiếu hiểu biết của các tác giả cũng có và vì cố ý xuyên tạc cũng có, nhưng vì bất cứ lý do gì, thì những tài liệu này cũng là những liều thuốc độc hại, đầu độc con em chúng ta về lâu, về dài! Ai cũng biết, văn hóa, giáo dục là phương tiện lợi hại nhất trong việc đào tạo con người, cho nên mối lo của các bậc cha mẹ là rất chính đáng…
Nỗi mừng cuả tôi không thể nào kể xiết! Hai cuốn sách trên đều được viết bởi các nhà khoa bảng Mỹ gốc Việt, một số tôi đã được hân hạnh quen biết, với kiến thức dồi dào về cả hai nền văn hóa, lịch sử Việt và Mỹ. Đặc biệt hơn nữa họ là những trí thức trẻ, không mang nặng thiên kiến, thù hận của các ông, cha… sẽ có cái nhìn về quê hương gốc của họ một cách công bằng và nhân bản…”
Không phải bắt đầu lại bằng con số không
Nhà văn Uyên Thao chia sẻ:
“Người Việt không gìn giữ và phát triển lịch sử và văn học chính thống trong nước vì lịch sử trong nước bây giờ là lịch sử của đảng CS. Lịch sử chính thống Việt Nam bị cắt đứt từ năm 1954 tại miền bắc và năm 1975 trên toàn quốc. Người Việt hải ngoại chúng ta vô hình chung phải gánh vác công việc này, để một ngày khi CS không còn nữa, lịch sử và văn hóa của chúng ta không bị xóa sổ sạch mà còn tồn tại để nối tiếp, để phát triển mà không phải bắt đầu lại bằng con số không”.
Chính vì nhận định như vậy nên dù ở tuổi trên 90, hai “nhà văn cổ đại” Uyên Thao và Trần Phong Vũ cùng với thân hữu cũng đã sang tuổi 70 và 80 vẫn còn mài miệt trong việc đọc sách, tuyển lựa và xuất bản những cuốn sách giá trị cho độc giả trong và ngoài nước.
Mong ước đã từ lâu
Nhà hoạt động xã hội, chủ tịch Nhóm Thiện Nguyện Tình Thương VA, Lê Tống Mộng Hoa đã rất nhiệt tình liên lạc với Hội VAHF ngay sau khi được biết về hai cuốn sách, bà mong mỏi Ban tổ chức sẽ đến Hoa Thịnh Đốn để giới thiệu với đồng hương ở đây. Bà chia sẻ:
“Điều này chúng tôi mong ước từ lâu. Từ bao năm thấy con, rồi cháu mình học những bài học lịch sử sai có ý xuyên tạc, chúng tôi rất buồn lòng nhưng không biết làm sao để sửa đổi, chỉ mong ước có ngày sẽ có những người làm được. Nhóm Thiện Nguyện tình thương sẽ hỗ trợ hết mình cho buổi Hội thảo tại DC”.
Và bà đã làm đúng như lời hứa. Bà đã giúp Ban tổ chức địa điểm tại Thư viện Thomas Jefferson và đang sốt sắng kêu gọi các thành viên và thân hữu đến tham dự.
Cần nhiều tác phẩm văn học Việt vào dòng chính
Riêng họa sĩ tự do Hoàng Vi Kha, Hiệu trưởng trường Việt Ngữ Thăng Long đã nhận lời vào Ban tổ chức vì những lý do rất thực tiễn:
“Dù rất bận nhưng tôi quyết định giúp phổ biến hai cuốn sách này vì: Người Việt, biết sử Việt, tất cả các biên khảo, nghiên cứu nghiêm túc, có giá trị cần phải được phổ biến rộng rãi để góp phần vào giáo dục. Giáo dục nhất là tại các nhà trường phải phong phú về tài liệu cho kiểm chứng, đối chiếu chứ không một chiều, và nhất là cần góp phần khuyến khích người Việt viết sách, viết tham luận, viết báo, sáng tác văn học vào dòng chính“
Với tinh thần tương trợ vì lợi ích chung, một Ban tổ chức khá hùng hậu cho buổi Hội thảo và Giới thiệu sách tại Hoa Thịnh Đốn đã được hình thành; gồm 6 tổ chức: Trung tâm Nghiên Cứu Việt Mỹ, Hội VAHF, Nhà Việt Nam, Việt Toon, Tủ sách Tiếng Quê Hương và Thư Viện Thomas Jefferson. Ban tổ chức đang ráo riết cho ngày khai mạc thứ Bảy, 6 tháng 5, 2023, từ lúc 2:30 tới 5:30 chiều. tại Thư viện Thomas Jefferson, tọa lạc tại số 7415 Arlington Blvd., Falls Church, VA. 22042
Mong đợi của diễn giả và nhận định của người mới đến (newcomer)
Gs. Tường Vũ, giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Việt Mỹ và là chủ biên của hai cuốn sách sử giáo khoa sẽ được giới thiệu trong buổi Hội thảo chia sẻ với những lời lẽ chừng mực và khiêm tốn của một nhà giáo:
“Tôi đã đến DC nhiều lần và được các cô chú bác anh chị tại đây yêu quý và giúp đỡ rất nhiều. Lần này tôi mong muốn được sự ủng hộ và hỗ trợ của đồng hương cho nỗ lực giáo dục và nghiên cứu của Trung Tâm Nghiên Cứu Việt Mỹ’.
Riêng Tiến sĩ Nguyễn Lương Hải Khôi, quản thủ Trung Tâm Nghiên cứu Việt Mỹ, một trong 12 đồng tác giả của cuốn: XÂY DỰNG MỘT QUỐC GIA CỘNG HÒA TẠI VIỆT NAM (1920-1963) sẽ là diễn giả cùng với Gs. Tường Vũ trong cuộc Hội Thảo tại DC, để tiếp xúc và lắng nghe độc giả và đồng hương cho những công trình biên khảo kế tiếp, ông đã rất vui khi được hỏi: ông nghĩ gì về cộng đồng người Việt tại Hoa Thịnh Đốn và ông mong mỏi gì về chuyến gặp gỡ này? Ts. Lương Hải Khôi đã trả lời đầy phấn kích:
Lần đầu tiên tôi và gia đình tới DC là năm 2017, khi may mắn được nghiên cứu ở Viện AICGS của Đại học Johns Hopkins tại đây. Ấn tượng đầu tiên với DC chính là hệ thống bảo tàng quốc gia thuộc Smithsonian Institution của Mỹ. Những bảo tàng này thay đổi hoàn toàn cách tôi hiểu về bảo tàng trước đây. Không cần so sánh với Việt Nam, tôi đã thăm nhiều bảo tàng lịch sử, nghệ thuật ở Nhật Bản nhưng ngay cả Nhật Bản cũng không thể so sánh được với hệ thống bảo tàng của Mỹ. Nước Mỹ đã xây dựng hệ thống bảo tàng như là biểu trưng cho văn hóa và tri thức của quốc gia. Hệ thống bảo tàng này không chỉ lưu trữ các giá trị mà nước Mỹ và nhân loại tạo ra trong quá khứ mà còn trở thành không gian cho những sáng tạo mới.
Hệ thống bảo tàng ấy cũng phản ánh tinh thần Mỹ. Nước Mỹ tự định vị bản thân mình như là một quốc gia toàn cầu, thu hút, lưu trữ và tạo ra những giá trị toàn cầu, nơi các vùng văn hóa khác nhau đều tìm thấy mình ở đó. Chỉ có văn hóa Mỹ mới nuôi dưỡng và tạo ra được tinh thần ấy. Họ không cố ý tạo ra một bản sắc Mỹ theo cách làm cho Mỹ khác biệt với thế giới, nhưng rốt cục, chính tinh thần rộng mở này của người Mỹ làm cho họ trở nên khác biệt, trở thành bản sắc Mỹ.
Với cộng đồng lên tới 2,5 triệu người, cộng đồng người Mỹ gốc Việt thực sự là một cộng đồng mạnh. Vùng DC cũng là một trong những vùng có cộng đồng người Mỹ gốc Việt đông đảo và phát triển nhất, với Khu thương mại Eden Center như một biểu tượng về kinh tế và văn hóa xã hội của cộng đồng. Tôi có thể tìm được mọi thứ thuộc về Việt Nam mà mình cần ở đó.
Vùng DC cũng là vùng mà sau 1975 giới tinh hoa của Việt Nam Cộng Hòa hội tụ và định cư, cùng với bang California. Sau gần 50 năm kể từ 1975, vùng DC là nơi cộng đồng người Mỹ gốc Việt cống hiến cho nước Mỹ nhiều nhân tài trong khoa học, công nghệ, giáo dục, văn chương nghệ thuật, những nhà hoạt động xã hội, những doanh nhân tài năng và các nhà hảo tâm (philanthropists) nổi tiếng và có những đóng góp quan trọng cho nước Mỹ và cho thế giới nói chung. Và sau cùng nhưng quan trọng nhất, nhưng nhân tài trong chính trị Mỹ xuất thân từ cộng đồng người Mỹ gốc Việt ở khắp nước Mỹ đều tập trung về đây.
Sau gần 50 năm, giới tinh hoa của VNCH thế hệ đầu tiên đã và đang lần lượt ra đi, nhưng thế hệ hai đã tiếp nối. Tôi nghĩ rằng ghi lại lịch sử của giới tinh hoa VNCH (hiện đang dần dần ra đi theo thời gian) là một công việc quan trọng. Đó vừa là một phần của lịch sử Hoa Kỳ, và cũng là một phần quan trọng của lịch sử Việt Nam hiện đại.
Khi bài báo này lên khuôn chỉ còn đúng một tuần nữa là đến ngày khai mạc. Rất mong quý vị Lãnh Đạo Tinh thần, Tôn Giáo, Hội Đoàn, Thân hào, Nhân sĩ, cùng toàn thể quý Đổng hương tham dự để khuyến khích và góp phần vào việc bảo tồn lịch sử và văn hóa Việt Nam, đặc biệt là đưa vào dòng chính để cải thiện những trang sử sai sót xuyên tạc đã được lưu truyền hơn nửa thế kỷ qua.