Tổng thống Ferdinand Marcos (con) cho biết hôm 22/3 rằng 4 căn cứ quân sự mới theo thỏa thuận quốc phòng với Hoa Kỳ sẽ được đặt ở nhiều nơi khác nhau của Philippines, bao gồm cả ở một tỉnh đối diện với Biển Đông, theo Reuters.
Tháng trước, ông Marcos cấp cho Mỹ quyền tiếp cận 4 địa điểm, ngoài 5 địa điểm hiện có theo Thỏa thuận hợp tác quốc phòng tăng cường (EDCA) năm 2014, diễn ra trong bối cảnh Trung Quốc ngày càng lấn át ở Biển Đông và nhắm đến Đài Loan.
“Có 4 địa điểm bổ sung nằm rải rác khắp Philippines – một số ở miền bắc, một số ở quanh Palawan, một số xa hơn về phía nam”, ông Marcos nói với các phóng viên bên lề lễ kỷ niệm thành lập quân đội Philippines.
Hiệp ước EDCA cho phép Hoa Kỳ tiếp cận các căn cứ của Philippines để huấn luyện chung, bố trí trước thiết bị và xây dựng các cơ sở như đường băng, kho chứa nhiên liệu và nhà ở quân sự, nhưng đây không phải là sự hiện diện thường trực.
Ông Marcos cho hay Philippines và Mỹ sẽ sớm công bố địa điểm của các căn cứ, đồng thời cho biết thêm rằng các địa điểm này sẽ tăng cường khả năng của nước này trong việc bảo vệ “phía đông” của hòn đảo lớn nhất của họ, Luzon. Luzon là hòn đảo chính của Philippines gần nhất với Đài Loan tự trị mà Trung Quốc tuyên bố chủ quyền.
Bộ Ngoại giao Trung Quốc hôm 22/3 nhắc lại lập trường rằng phía Mỹ đang làm gia tăng căng thẳng bằng cách tăng cường triển khai quân sự trong khu vực, đồng thời nói thêm các nước nên “cảnh giác” và tránh bị Mỹ lợi dụng.
“Chúng tôi tin rằng hợp tác quốc phòng giữa các quốc gia cần phải có lợi cho hòa bình và ổn định khu vực, và không nên nhằm vào bên thứ ba hoặc làm tổn hại đến lợi ích của bên thứ ba”, phát ngôn viên Uông Văn Bân nói với các phóng viên tại một cuộc họp báo thường kỳ.
Một cựu chỉ huy quân đội Philippines công khai nói rằng Hoa Kỳ đã đề nghị được tiếp cận các căn cứ ở Isabela, Zambales và Cagayan, tất cả đều nằm trên đảo Luzon, hướng về phía bắc tới Đài Loan và trên Palawan ở phía tây nam, gần quần đảo Trường Sa có tranh chấp ở Biển Đông.
Một số nhà lãnh đạo của các chính quyền địa phương tại các địa điểm tiềm năng thuộc EDCA phản đối quyết định của ông Marcos, lo lắng rằng họ sẽ bị kéo vào một cuộc xung đột nếu nảy sinh xung đột giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc về Đài Loan.
Nhưng ông Marcos cho biết chính phủ của ông đã thảo luận với họ về tầm quan trọng của việc mở rộng quyền tiếp cận của Hoa Kỳ và “lý do tại sao điều đó thực sự sẽ tốt cho các tỉnh của họ”.
Washington cam kết đầu tư cơ sở hạ tầng trị giá 80 triệu đôla tại 5 địa điểm hiện có – Căn cứ không quân Antonio Bautista ở Palawan, Căn cứ không quân Basa ở Pampanga, Pháo đài Magsaysay ở Nueva Ecija, Căn cứ không quân Benito Ebuen ở Cebu và Căn cứ không quân Lumbia ở Mindanao.
Phát biểu trước quân đội Philippines, ông Marcos yêu cầu họ cảnh giác vì mối đe dọa từ bên ngoài đối với an ninh ngày càng trở nên “phức tạp” và “không thể lường trước”.
“Hãy cảnh giác chống lại các yếu tố sẽ làm suy yếu nền hòa bình và sự ổn định phải khó khăn mới có được của chúng ta, hãy tiếp tục cải thiện quan hệ với các đối tác của quân đội ở nước ngoài”, ông Marcos nói.
Không đi vào chi tiết cụ thể, ông Marcos nói rằng ông nhận thức được “mối đe dọa mới nổi” đối với lãnh thổ của đất nước mình, và theo lời ông, những nguy cơ đó sẽ yêu cầu phải có “những điều chỉnh trong chiến lược của chúng ta”.
“Môi trường an ninh bên ngoài đang trở nên phức tạp hơn. Điều này ngày càng khó lường hơn”, ông Marcos nói.
