TTHN/NV
Gia đình Lawrence Cheng, sở hữu bảy nhà hàng thức ăn nhanh Wendy’s tại miền Nam Los Angeles, và cách đây không lâu, họ bắt đầu đích thân ghi đơn hàng tại quầy thu ngân, lấy những giỏ khoai tây chiên và gà viên nóng hổi, tự rắc muối một cách khéo léo.
Cheng từng mướn gần chục nhân viên làm ca chiều tại nhà hàng ở chi nhánh Fountain Valley thuộc Quận Orange. Nhưng giờ đây, ông chỉ sắp xếp bảy công nhân cho mỗi ca bán hàng vì ông đang gắng gượng giải quyết tình trạng chi phí lao động tăng vọt sau khi California áp dụng luật mới, tăng lương theo giờ cho công nhân làm việc trong ngành thức ăn nhanh từ $16 lên $20 một giờ tính từ 1 Tháng Tư, hãng tin AP ghi nhận.
“Chỉ là chúng tôi cắt bớt những gì có thể thôi,” Cheng nói. “Tôi bớt giờ làm của một người lại, rồi sau đó tôi tới nhà hàng làm thế người đó và đứng bán hàng luôn.”
Các chuyên gia cho biết vẫn còn quá sớm để biết liệu chính sách tăng lương của tiểu bang tác động nặng nhẹ ra sao lên các nhà hàng thức ăn nhanh và liệu có xảy ra tình trạng cho nghỉ việc và dẹp tiệm trên bình diện rộng hay không. Trước đây, sau khi áp dụng chính sách tăng lương, không phải lúc nào cũng dẫn tới mất việc làm. Thời điểm California và New York tăng lương gần như gấp đôi mức tối thiểu trước đó lên $15 so với mức liên bang là $7.25 một giờ, thì dân chúng vẫn tiếp tục có công ăn việc làm đều đặn, theo một nghiên cứu do đại học University of California, Berkeley thực hiện.
Cho tới nay, ngành thức ăn nhanh vẫn tiếp tục cho thấy khuynh hướng tăng trưởng việc làm. Trong hai tháng đầu tiên sau khi thông qua dự luật vào ngày 1 Tháng Tư, ngành thức ăn nhanh có thêm 8,000 việc làm, so với cùng thời kỳ năm 2023, theo Cơ Quan Thống Kê Lao Động Hoa Kỳ BLS. Hiện vẫn chưa có số liệu việc làm trong Tháng Sáu.
Joseph Bryant, phó chủ tịch điều hành Nghiệp Đoàn Công Nhân Dịch Vụ Quốc Tế, đơn vị thúc giục chính sách tăng lương, cho biết ngành thức ăn nhanh không những tăng thêm việc làm sau khi áp dụng luật định mới mà còn có “nhiều nhà hàng nhượng quyền lưu ý rằng nhờ mức lương cao hơn mà thu hút được những ứng viên tốt hơn, do đó làm giảm tình trạng nghỉ việc.”
Nhưng nhiều nhà hàng thức ăn nhanh quy mô lớn cho biết họ đang cắt bớt giờ làm và lên giá thực đơn giúp cân bằng hoạt động kinh doanh.
“Hai mươi lăm năm trên thương trường, tôi làm chủ hai nhãn hiệu khác nhau và tôi chưa từng phải lên giá như lần trước vào Tháng Tư,” Juancarlos Chacon, chủ sở hữu chín nhà hàng Jersey Mike’s tại Los Angeles cho biết.
Một ổ bánh mì kẹp thịt gà tây $10 bây giờ lên $11.15. Thực khách vẫn lui tới, nhưng Chacon thấy họ ăn bớt lại — không kêu thức uống, không ăn khoai tây chiên, cũng chẳng ăn món tráng miệng.
Vì hoạt động kinh doanh chủ lực của Jersey Mike’s là phần ăn trưa, Chacon cho nhân viên nghỉ bớt vào buổi sáng và buổi tối. Ông cũng cho vài nhân viên bán thời gian nghỉ việc, từ 165 xuống còn khoảng 145.
Không chỉ nhân viên mới vào nghề mới được tăng lương. Trưởng ca, phó quản lý và tất cả những người khác ở vị trí cao hơn cũng phải được tăng lương và chi phí lao động chiếm khoảng 35% chi phí của hoạt động kinh doanh.
Aaron Allen, nhà sáng lập kiêm Tổng Giám Đốc một công ty tư vấn nhà hàng toàn cầu, cho biết ông nhận được những cuộc điện thoại hốt hoảng từ các nhà điều hành và dịch vụ nhà hàng tại California, vốn là các thành phần vẫn đang phục hồi sau lệnh phong tỏa do Covid-19. Ông dự đoán sẽ có khuynh hướng chia rẽ ngày càng lớn giữa các đại công ty như McDonalds, có vốn để đầu tư vào hoạt động máy móc tự động và giảm chi phí thông qua việc “sửa lại thực đơn, so với các nhà hàng nhỏ, tọa lạc tại địa phương, dễ bị phá sản hoặc phải đóng cửa đáng kể số lượng nhà hàng.”
Cheng cho biết ông không có kế hoạch cho bất kỳ nhân viên nào trong số 250 công nhân tại Wendy’s thôi việc và đành chuyển qua bớt giờ làm thêm và giảm số lượng công nhân trong mỗi ca làm việc. Ông cũng lên giá thực đơn khoảng 8% vào Tháng Giêng nhằm đón đầu luật mới.
Dẫu vậy, khi kiểm tra sổ sách kế toán, ông vẫn thấy ngân sách bị huốc $20,000 cho kỳ trả lương kéo dài hai tuần.
Julieta Garcia, làm việc tại một nhà hàng Pizza Hut ở Los Angeles hơn một năm, cho biết hiện giờ bà chỉ làm việc năm ngày thay vì sáu ngày. Nhưng Garcia nói không sao, vì nhờ vậy mà bà dành nhiều thời giờ hơn cho con trai 4 tuổi. Nếu làm thêm giờ thì bà có dư để trả tiền điện thoại di động đúng hạn, còn bây giờ không đủ tiền thì bị cắt điện thoại, nhưng lại có thời giờ chở con trai đi khám amidan, Garcia nói.
Thống Đốc Gavin Newsom cho biết tăng lương là chính sách cần thiết để nửa triệu công nhân làm việc tại các nhà hàng thức ăn nhanh trên toàn tiểu bang có mức lương đủ trang trải cuộc sống.