Hoa Kỳ nhắc lại rằng họ ủng hộ Đài Loan tham gia hơn nữa vào hệ thống của Liên Hiệp Quốc và các diễn đàn quốc tế khác.
Frank Fang-Cẩm An lược dịch
Sau một vòng thảo luận nữa ở Đài Bắc, Hoa Kỳ đã nhắc lại sự ủng hộ của mình đối với việc Đài Loan tham gia nhiều hơn nữa vào hệ thống của Liên Hiệp Quốc và các diễn đàn quốc tế khác.
“Chuyên môn đẳng cấp thế giới của Đài Loan mang thêm giá trị đáng kể cho việc giải quyết những thách thức cấp bách nhất hiện nay, gồm cả trong lĩnh vực y tế cộng đồng quốc tế, an ninh lương thực, an toàn hàng không, và biến đổi khí hậu,” Bộ Ngoại giao cho biết trong thông cáo báo chí hôm 22/06.
“Những người tham gia phía Hoa Kỳ tái khẳng định cam kết lâu dài của Hoa Kỳ đối với sự tham gia đầy ý nghĩa của Đài Loan vào hệ thống Liên Hiệp Quốc và cộng đồng quốc tế, trong đó có Tổ chức Y tế Thế giới và Tổ chức Hàng không Dân dụng Quốc tế,” bộ này nói.
Các cuộc thảo luận với tên gọi chính thức là Cuộc họp Nhóm làm việc Hoa Kỳ-Đài Loan về các Tổ chức Quốc tế, gồm có các đại diện của Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ và Bộ Ngoại giao Đài Loan. Cuộc họp này được tổ chức bởi Viện Mỹ quốc tại Đài Loan (AIT), đại sứ quán Hoa Kỳ trên thực tế tại Đài Bắc, và Văn phòng Đại diện Kinh tế và Văn hóa Đài Bắc tại Hoa Kỳ (TECRO), đại sứ quán trên thực tế của Đài Loan tại Hoa Kỳ.
Một số cuộc thảo luận tương tự đã được tổ chức kể từ năm 2021, trong đó Ngoại trưởng Antony Blinken đưa ra một tuyên bố cổ vũ các quốc gia thành viên Liên Hiệp Quốc cùng với Hoa Kỳ “ủng hộ sự tham gia mạnh mẽ, đầy ý nghĩa của Đài Loan vào toàn bộ hệ thống Liên Hiệp Quốc và cộng đồng quốc tế.”
Trung Hoa Dân Quốc (ROC), tên chính thức của Đài Loan, giữ chiếc ghế của Trung Quốc tại Liên Hiệp Quốc cho đến ngày 25/10/1971, khi đó Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc thông qua một nghị quyết trao chiếc ghế đó cho Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa (PRC) đến từ Bắc Kinh.
“Việc ủng hộ của chúng tôi đối với sự tham gia đầy ý nghĩa của Đài Loan vào các diễn đàn quốc tế là phù hợp với chính sách một Trung Quốc của chúng tôi, vốn được hướng dẫn bởi Đạo luật Quan hệ Đài Loan, ba Thông cáo Chung, và Sáu Bảo đảm,” Bộ Ngoại giao viết trong thông cáo báo chí hồi tuần trước.
Trong một tuyên bố, Bộ Ngoại giao Đài Loan cho biết sự kiện hôm thứ Sáu (21/06) đã có kết quả tốt, vì hai bên có “các cuộc thảo luận thực chất và mang tính xây dựng” và đồng ý “tiếp tục hợp tác chặt chẽ với nhau.” Bộ này nhắc lại mong muốn của Đài Loan là được gia nhập Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và Tổ chức Hàng không Dân dụng Quốc tế (ICAO).
Đài Loan đã tham dự đại hội đồng của WHO (WHA) với tư cách là quan sát viên từ năm 2009 đến năm 2016 dưới thời chính phủ Tổng thống đương thời Mã Anh Cửu, một thành viên của Quốc Dân Đảng (KMT).
Năm 2017, ĐCSTQ bắt đầu ngăn chặn Đài Loan tham gia vào WHA, khi đó bà Thái Anh Văn, thành viên của Đảng Dân Tiến (DPP), giành chiến thắng nhiệm kỳ tổng thống đầu tiên trong hai nhiệm kỳ tổng thống của mình.
Hồi tháng Năm, ông Blinken đưa ra một tuyên bố kêu gọi WHO khôi phục lời mời Đài Loan tham gia WHA, nói rằng việc hòn đảo này “tiếp tục bị loại khỏi diễn đàn y tế toàn cầu ưu việt này làm suy yếu sự hợp tác về y tế cộng đồng và an ninh toàn cầu.”
Bất chấp lời kêu gọi của ông Blinken và các nhà lập pháp Âu Châu, WHO vẫn quyết định không mời Đài Loan tham dự WHA.
Hồi tháng Một, Hạ viện thông qua Đạo luật Không phân biệt đối xử với Đài Loan (H.R. 540), trong đó yêu cầu Hoa Kỳ trợ giúp để Đài Loan được tham gia vào Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) với tư cách thành viên. Đạo luật này do Dân biểu Young Kim (Cộng Hòa-California) cùng với người đồng bảo trợ là Dân biểu Al Green (Dân Chủ-Texas) giới thiệu hồi tháng 01/2023.
