Huyền Anh
Ngoại trưởng Blinken khẳng định không có ‘lằn ranh đỏ’ trong vấn đề Israel, bất chấp lời cảnh báo rút viện trợ từ Tổng thống Mỹ Joe Biden.
Trước đó, Tổng thống Joe Biden đã cảnh báo rằng Washington có thể xem xét lại viện trợ nếu Israel tiến hành chiến dịch quân sự trên diện rộng vào Dải Gaza.
“Chúng tôi không đề cập đến lằn ranh đỏ khi nói đến Israel”, ông Blinken khẳng định trong cuộc phỏng vấn với bà Kristen Welker, người dẫn chương trình “Meet the Press” của đài NBC vào ngày 12/5.
Tuyên bố của ông được đưa ra trong bối cảnh Israel đang chuẩn bị cho một cuộc tấn công trên bộ vào Rafah, một thành phố đông dân dọc biên giới với Ai Cập. Nơi đây hiện là nơi trú ẩn an toàn cuối cùng ở Gaza cho gần 1,5 triệu dân thường, nhiều người trong số họ buộc phải di dời khỏi các khu vực khác của Dải Gaza.
Nhiều nhà lãnh đạo phương Tây – bao gồm cả chính quyền ông Biden – đã kêu gọi Israel không tiến hành chiến dịch quân sự vào thành phố Rafah, Gaza vì lo ngại điều đó sẽ dẫn đến thảm họa nhân đạo với thương vong dân thường không thể chấp nhận được.
Đầu tuần này, chính quyền ông Biden đã thông báo tạm ngừng vận chuyển những quả bom nặng 2.000 pound (khoảng 907 kg) tới Israel. Tổng thống Biden cũng đe dọa sẽ cắt giảm thêm viện trợ của Hoa Kỳ nếu Israel tiến hành tấn công vào các khu vực dân cư đông đúc tại Rafah.
“Tôi đã nói rõ ràng”, Tổng thống Biden khẳng định trong cuộc phỏng vấn với đài CNN tại Racine, Wisconsin. “Nếu họ tiến vào Rafah, tôi sẽ không cung cấp vũ khí”.
Tuy nhiên, lệnh ngừng viện trợ chỉ áp dụng cho vũ khí tấn công.
Bất chấp quyết định này, Tổng thống Biden khẳng định cam kết mạnh mẽ của ông đối với sự an toàn của người Do Thái, an ninh của Israel và quyền tồn tại như một quốc gia Do Thái độc lập của nước này.
“Chúng tôi sẽ tiếp tục đảm bảo Israel được trang bị hệ thống phòng thủ tên lửa Vòm Sắt và khả năng đáp trả hiệu quả các cuộc tấn công của kẻ thù”, ông Biden nói.
Ngoại trưởng Blinken cũng tái khẳng định lập trường của Tổng thống Biden.
“Không ai nỗ lực bảo vệ Israel hơn Tổng thống Biden”, Ngoại trưởng Blinken khẳng định, đồng thời nhấn mạnh chuyến thăm Israel của ông chủ Nhà Trắng ngay khi bùng nổ xung đột và sự hỗ trợ quân sự mạnh mẽ mà Hoa Kỳ đã dành cho Israel sau vụ tấn công của Iran.
Ngoại trưởng Antony Blinken bày tỏ “lo ngại sâu sắc” về khả năng Israel tiến hành chiến dịch quân sự quy mô lớn tại Rafah, Gaza. Ông nhấn mạnh những thiệt hại mà chiến dịch này có thể gây ra cho dân thường, đặc biệt nếu không có kế hoạch rõ ràng để bảo vệ và hỗ trợ họ.
“Tổng thống Biden đã nhiều lần khẳng định lập trường của Mỹ: chúng tôi không thể và sẽ không ủng hộ một chiến dịch quân sự lớn ở Rafah vào thời điểm này”, ông Blinken nói.
“Tuy nhiên, chúng tôi đồng lòng với mục tiêu của Israel trong việc ngăn chặn Hamas cai trị Gaza, phi quân sự hóa khu vực này và bắt giữ các lãnh đạo của tổ chức khủng bố. Chúng tôi tiếp tục ủng hộ những mục tiêu này. Tuy nhiên, có những cách thức hiệu quả hơn để đạt được mục tiêu thay vì lao vào một chiến dịch quân sự tại Rafah”.
Tuy nhiên, khi được hỏi về “lằn ranh đỏ” có thể khiến Tổng thống Biden thực hiện lời đe dọa ngừng cung cấp vũ khí cho Israel, ông Blinken đã từ chối đưa ra câu trả lời cụ thể.
Tuy nhiên, ông Blinken cũng đề cập đến việc Israel tạm ngừng nhận những quả bom nặng 2.000 pound, loại bom mà nhiều người lo ngại có sức công phá quá lớn để sử dụng ở khu vực đông dân cư Rafah.
Phản ứng trái chiều từ các nhà lập pháp
Lập trường của chính quyền ông Biden về việc tạm ngừng viện trợ vũ khí hạng nặng cho Israel đã nhận được những phản ứng trái chiều từ các nhà lập pháp. Nhiều đảng viên Đảng Cộng hòa đã bày tỏ sự phẫn nộ trước động thái này, trong khi một số đảng viên Đảng Dân chủ, lại ca ngợi hành động của Tổng thống Biden.
Thượng nghị sĩ Bernie Sanders là một trong những người ủng hộ quyết định của Nhà Trắng. Ông khẳng định lập trường của Tổng thống Biden là hoàn toàn chính xác trong chương trình “Meet the Press” ngay sau phát biểu của Ngoại trưởng Blinken.
Thậm chí, ông Sanders còn tiến xa hơn khi kêu gọi chính phủ Mỹ chấm dứt hoàn toàn viện trợ quân sự cho Israel.
Ông Sanders nói: “Thực tế là, tôi nghĩ bất kỳ nhà quan sát khách quan nào cũng biết, Israel đã vi phạm luật pháp quốc tế”.
“Việc này đã vi phạm luật pháp Mỹ. Và theo quan điểm của tôi, Israel không nên nhận thêm một xu nào nữa từ viện trợ quân sự của Mỹ”.
Trong khi đó, Đảng Cộng hòa đã đáp trả mối đe dọa bằng sự giận dữ.
Trong lần xuất hiện trên “Fox News Sunday”, Thượng nghị sĩ Rick Scott đã cáo buộc Tổng thống Biden có động cơ chính trị trong quyết định của mình.
Ông Scott nói: “Tôi luôn tin rằng, bạn biết đấy, không may là ông Biden hiện là một phần của phe ủng hộ Hamas trong đảng của ông ấy – đó là tất cả những gì họ lo lắng – ông ấy lo lắng về việc giành chiến thắng trong cuộc bầu cử tổng thống”.
Nhiều thành viên Đảng Cộng hòa khác cũng cáo buộc Washington giảm bớt sự ủng hộ đối với Israel như một động thái chính trị để giữ thể diện trong bối cảnh các cuộc biểu tình ở trường đại học trên toàn quốc yêu cầu ngừng bắn. Động thái này thể hiện mối đe dọa rằng Tổng thống Biden có thể đang trên đà đánh mất lượng lớn sự ủng hộ từ các cử tri trẻ.
Thượng nghị sĩ Lindsey Graham cũng đưa ra phản ứng mạnh mẽ trước tin này.
Ông Lindsey Graham đã lên tiếng kêu gọi người Mỹ chung tay hỗ trợ Israel chống lại “mối đe dọa hiện hữu”, đồng thời ông bác bỏ mạnh mẽ lời kêu gọi của Thượng nghị sĩ Bernie Sanders yêu cầu Hoa Kỳ chấm dứt mọi hỗ trợ cho quốc gia Trung Đông này.
Ông Graham gọi lời kêu gọi của Sanders là “tuyên bố nguy hiểm và vô trách nhiệm nhất trong lịch sử nước Mỹ về mối quan hệ của Mỹ với Israel”.
Ông Graham khẳng định rằng việc Tổng thống Biden đe dọa rút viện trợ cho Israel chỉ đơn giản là “cố gắng xoa dịu phe cánh tả cực đoan”.
Phát ngôn của ông Graham được đưa ra sau khi cuộc điều tra của Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ về việc liệu Israel có phạm tội ác chiến tranh hay không.
Bất chấp những bất đồng hiện hữu, Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu tuyên bố rằng Israel sẽ tiến vào Rafah bất kể nhận được sự chấp thuận của Hoa Kỳ hay không.
