TTHN
Trên thực tế, José Raúl Mulino cho biết ông rút lui khỏi chính trường mới hơn sáu tháng trước.
Giờ, ông sẽ là tổng thống Panama trong năm năm tới.
Đứng trước quần chúng ủng hộ vào tối Chủ Nhật, 5 Tháng Năm, Mulino nói: “Tôi chưa bao giờ dám tưởng tượng điều này.”
Trong một cuộc bầu cử lịch sử và đầy biến động, kết quả sơ bộ đưa Mulino lên dẫn đầu quốc gia Trung Mỹ thường nhạt nhòa trong thời điểm căng thẳng chính trị, tình trạng di cư lịch sử và nền kinh tế ì ạch, thông tấn xã AP loan tin.
Luật sư 64 tuổi, có chức vụ chính trị gần nhất là bộ trưởng an ninh trong chính quyền 2009-2014 của Tổng Thống Ricardo Martinelli, ban đầu được người từng là nhà lãnh đạo danh tiếng đề cử làm người đồng hành tranh cử sau khi vợ của Martinelli từ chối.
Nhưng sau đó Martinelli bị loại khỏi cuộc tranh cử do phải lãnh nhận mức án hơn 10 năm tù vì tội rửa tiền. Mulino thế chỗ Martinelli và giành chiến thắng trong cuộc bầu cử tổng thống hôm Chủ Nhật với gần 35% số phiếu bầu và dẫn trước đối thủ gần nhất chín điểm sau khi né được những thách thức hiến pháp liên quan tới việc ứng cử của chính ông.
Tổng thống đắc cử đạt được thành tựu này nhờ sự hỗ trợ nhiệt thành từ Martinelli, được cho là yếu tố quan trọng nhất trong chiến dịch tranh cử của Mulino khi ông như cá gặp nước, tận dụng danh tiếng của cựu tổng thống rồi thắng cử.
Trong khi ông không thu hút công chúng như Martinelli, sự bùng nổ kinh tế dưới thời Martinelli như bệ phóng thúc đẩy nhiều cử tri ủng hộ Mulino vào thời điểm nền kinh tế Panama đang tụt hậu.
Cựu tổng thống Martinelli, ẩn náu trong Tòa Đại Sứ Nicaragua từ Tháng Hai sau khi tỵ nạn chính trị, cho biết ông dành niềm tin cho Mulino từ 30 năm trước.
Là luật sư luật hàng hải tốt nghiệp đại học Tulane University tại thành phố New Orleans, Louisiana, Mulino được biết đến là một nhà lãnh đạo doanh nghiệp tư nhân, từng tham gia phong trào dân sự chống lại chế độ độc tài của Tướng Manuel Antonio Noriega, người bị lật đổ do cuộc xâm lược của Hoa Kỳ vào ngày 20 Tháng Mười Hai, 1989.
Mulino giữ chức chức Thứ Trưởng Bộ Ngoại Giao trong chính quyền 1989-1994 dưới thời Tổng Thống Guillermo Endara, người nhậm chức sau khi chính quyền Noriega và chế độ quân sự Panama sụp đổ. Mulino sau đó vẫn đảm trách chính sách quốc tế của Panama trong nhiệm kỳ cuối cùng của chính quyền đó.
Mulino vẫn hoạt động chính trị và trong hơn một thập niên sau bày tỏ lòng ủng hộ Martinelli trong cuộc bầu cử mà ông trùm siêu thị đắc cử trong năm 2009. Mulino được bổ nhiệm làm bộ trưởng nội vụ và tư pháp, sau đó nắm quyền điều hành văn phòng an ninh công cộng.
Mulino cho biết một trong những thành tựu trong thời gian ông làm viên chức dưới thời Martinelli là “thu hồi” một vùng đất Panama nằm ở dải biên thùy giáp Colombia, được gọi là Darien Gap, nơi “nằm trong tay quân du kích ma tuý” thuộc quốc gia lân bang.
Với tư cách là tổng thống, Mulino hứa hẹn ngăn chặn mức độ gia tăng làn sóng di cư đi qua các khu rừng Darien, nơi có hơn nửa triệu người băng qua vào năm ngoái, mặc dù các chuyên gia đặt câu hỏi liệu kế hoạch của ông có khả thi, do số lượng di dân nghèo khó đi qua tuyến đường này quá lớn.
Ngoại Trưởng Hoa Kỳ Antony Blinken lưu ý rằng kiểm soát di cư là một trong những mục tiêu chung của các quốc gia khi chúc mừng chiến thắng của Mulino.
Với cương vị là bộ trưởng an ninh, ông cũng là mục tiêu của những lời chỉ trích gay gắt sau khi cảnh sát đàn áp một cuộc biểu tình của những người Bản Địa trồng chuối ở các tỉnh miền Bắc Bocas del Toro và Chiriqui hồi 2010. Đợt trấn áp làm hai người chết và hơn 100 người bị thương do trúng đạn, trong số đó có vài người bị thương ở mắt.
“Mulino khá nghiêm khắc khi kiểm soát các cuộc biểu tình xã hội,” phân tích gia chính trị người Panama Rodrigo Noriega nói với hãng tin AP trước cuộc bầu cử. “Vẫn còn nhiều thứ người ta chưa biết về Mulino.” (TTHN)
