Một quan chức kiểm soát vũ khí của Hoa Kỳ nói rằng Hoa Thịnh Đốn ‘sẽ không bao giờ để cho AI quyết định việc khai triển hạt nhân.’
Aldgra Fredly-Cẩm An lược dịch
Một quan chức cấp cao của Hoa Kỳ đã kêu gọi Trung Quốc và Nga tuân theo tuyên bố của Hoa Kỳ rằng chỉ có con người, chứ không phải trí tuệ nhân tạo (AI), mới có quyền kiểm soát việc sử dụng vũ khí hạt nhân.
Quan chức kiểm soát vũ khí của Bộ Ngoại giao Paul Dean cho biết Hoa Thịnh Đốn đã đưa ra “một cam kết rất rõ ràng và mạnh mẽ” rằng “chỉ có con người mới được đưa ra” quyết định khai triển vũ khí hạt nhân.
Ông Dean, phó trợ lý chính cho ngoại trưởng tại Ban Kiểm soát vũ khí, Răn đe và Ổn định, nói trong một cuộc họp báo trực tuyến hôm 02/05: “Chúng tôi sẽ không bao giờ để cho AI quyết định về việc khai triển hạt nhân.”
Ông nói Hoa Kỳ “ủng hộ mạnh mẽ tuyên bố đó,” đồng thời cho biết thêm rằng các quốc gia khác như Vương quốc Anh và Pháp cũng đã đưa ra tuyên bố tương tự.
Ông Dean nói: “Chúng tôi hoan nghênh một tuyên bố tương tự từ Trung Quốc và Liên bang Nga.”
Vị quan chức này nói thêm: “Chúng tôi nghĩ rằng đó là một chuẩn mực vô cùng quan trọng cho hành vi có trách nhiệm, và chúng tôi nghĩ đó là điều sẽ rất được hoan nghênh trong bối cảnh P5.”
Ông đang đề cập đến năm thành viên thường trực của Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc, bao gồm Trung Quốc, Pháp, Nga, Vương quốc Anh, và Hoa Kỳ, tất cả đều được Hiệp ước Không phổ biến Vũ khí Hạt nhân công nhận là những quốc gia có vũ khí hạt nhân.
Trung Quốc và Nga chưa đưa ra bất kỳ tuyên bố nào đáp lại những bình luận của ông.
Hoa Kỳ, Trung Quốc đồng ý tổ chức các cuộc đàm phán song phương về AI
Nhận xét của ông Dean được đưa ra chỉ một tuần sau khi Ngoại trưởng Hoa Kỳ Antony Blinken đến thăm Trung Quốc để hội đàm với Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị hôm 26/04. Ông cũng gặp lãnh đạo Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) Tập Cận Bình.
Ông Blinken nói với các phóng viên ở Bắc Kinh rằng cả hai bên đã đồng ý tổ chức các cuộc đàm phán song phương đầu tiên về AI “trong những tuần tới.” Ông nói rằng họ sẽ chia sẻ quan điểm về những rủi ro và lo ngại về an toàn xung quanh AI tiên tiến và cách quản lý chúng tốt nhất.
Bộ Ngoại giao Trung Quốc cũng xác nhận sẽ tổ chức các cuộc đàm phán về AI với Hoa Kỳ, nhưng không nêu rõ ngày cụ thể. Họ cho biết trong cuộc họp, hai bên đã đạt được “sự đồng thuận năm điểm.”
Theo Báo cáo Sức mạnh Trung Quốc năm 2022 của Ngũ Giác Đài, Trung Quốc đang thực hiện một giao thức phóng khi cảnh báo, được gọi là “cảnh báo sớm phản công,” theo đó một cảnh báo về một cuộc tấn công bằng phi đạn sẽ dẫn đến một cuộc phản công trước khi đòn tấn công đầu tiên của kẻ thù có thể phát nổ.
Điều này làm dấy lên những lo ngại vì kết quả xác thực giả trên các hệ thống theo dõi hạt nhân có thể leo thang thành một cuộc chiến tranh hạt nhân toàn diện nếu một trong hai quốc gia cho phép AI đưa ra quyết định về các vụ phóng hạt nhân.
Trong khi đó hồi năm ngoái, Tổng thống Nga Vladimir Putin đã ký một dự luật chính thức đình chỉ hiệp ước New START, hiệp ước vũ khí hạt nhân cuối cùng còn sót lại của nước này với Hoa Kỳ, trong bối cảnh căng thẳng về cuộc chiến ở Ukraine.
Trung tâm Kiểm soát Vũ khí và Không phổ biến Vũ khí Hạt nhân ước tính kho vũ khí của Nga gồm có khoảng 5,977 đầu đạn hạt nhân, trong khi Hoa Kỳ hiện có khoảng 5,550 đầu đạn.
Bản tin có sự đóng góp của Andrew Thornebrooke và Jack Phillips