Tòa nhà Bộ Ngân khố ở Hoa Thịnh Đốn, hôm 18/10/2018. (Ảnh: Mandel Ngan/AFP qua Getty Images)
Các số liệu kinh tế tổng thể của Hoa Kỳ có vẻ mạnh mẽ. Tuy nhiên, các chi tiết lại thể hiện những điểm yếu đáng lo ngại.
Tăng trưởng tổng sản phẩm quốc nội (GDP) thực tế đã tăng lên 4.9% trong quý 3, cao hơn mức ước tính đồng thuận là 4.5%. Tuy nhiên, một số nhà phân tích, bao gồm cả Bloomberg, từng dự kiến tăng trưởng lên tới 5% dựa trên ước tính của Nowcast.
Theo Cục Thống kê Lao động, tỷ lệ thất nghiệp ở Hoa Kỳ cũng ở mức thấp, ở mức 3.8%, mặc dù mức tăng lương thực tế vẫn ở mức âm. Từ tháng 09/2022 đến tháng 09/2023, mức giảm thu nhập trung bình thực tế hàng tuần là 0.1%. Điều này có nghĩa là thị trường thiếu nhân công đã không cải thiện được thu nhập thực tế của người đi làm. Ngoài ra, tỷ lệ tham gia lao động và tỷ lệ việc làm trên dân số vẫn ở dưới các mức trước đại dịch. Thêm các loại thuế tăng vào lạm phát, dẫn đến ăn mòn mức tăng lương, và quý vị có thể thấy tại sao mọi thứ lại phức tạp hơn những gì các số liệu chung cho thấy.
Những vết rạn trong câu chuyện tăng giá sẽ sớm xuất hiện. Chi tiêu tiêu dùng tăng trưởng mạnh với tốc độ 4% hàng năm trong quý 3, khiến hầu hết các nhà phân tích ngạc nhiên sau mức 0.8% yếu trong báo cáo trước đó. Thực tế đáng lo ngại là sự gia tăng tiêu dùng này chủ yếu đến từ nợ cao hơn, khi người tiêu dùng Hoa Kỳ đang vay nợ rất nhiều để chi tiêu cho giải trí. Mức tăng dịch vụ là 3.6%, trong khi thu nhập khả dụng thực tế là âm (-0.1%) và nợ thẻ tín dụng gia đình đã đạt kỷ lục mới.
Theo Ngân hàng Dự trữ Liên bang New York, không có gì đáng ngạc nhiên khi nợ thẻ tín dụng đã tăng lên mức cao mới hơn 1 ngàn tỷ USD, trong đó trung bình mỗi người tiêu dùng đang gánh khoản nợ 5,900 USD trên thẻ của mình. Năm ngoái (2022), lãi suất thẻ tín dụng đã tăng lên 105 tỷ USD và năm nay sẽ cao hơn nhiều.
Người Mỹ đang sống dựa vào vay nợ vì lương thực tế vẫn ở mức âm trong 5 năm qua và lạm phát đang ăn mòn tiền tiết kiệm.
Số liệu về GDP còn đáng lo ngại hơn: Một nền kinh tế mạnh mẽ sẽ không cho thấy sự sụt giảm đầu tư ở mức độ này. Đầu tư kinh doanh phi địa ốc giảm 0.1%, bao gồm đầu tư thiết bị giảm 3,8%. Theo Morgan Stanley, kế hoạch chi tiêu cho tài sản cố định đã giảm xuống mức tháng 05/2020.
Ảo tưởng về xây dựng cũng không còn nữa, khi lĩnh vực này đã giảm xuống chỉ còn 1.6% sau khi tăng hai con số trong quý vừa qua. Hơn nữa, phần lớn tăng trưởng GDP đến từ sự chi tiêu cồng kềnh của chính phủ được tài trợ bằng nhiều nợ hơn và việc định giá lại hàng tồn kho, làm tăng thêm 0.8 và 1.4% vào tăng trưởng GDP. Nhiều trong số những tác động tạm thời này sẽ có xu hướng ngược lại trong quý 4.
Mức nợ công đang hết sức đáng lo ngại. Theo Cục Phân tích Kinh tế, mức tăng GDP từ quý 3/2022 đến cùng thời kỳ năm 2023 chỉ là 414.3 tỷ USD, trong khi mức tăng nợ công là 1.3 ngàn tỷ USD — từ 32.3 ngàn tỷ USD lên 33.6 ngàn tỷ USD — theo báo cáo của Bộ Ngân khố.
Hoa Kỳ hiện đang ở trong năm tăng trưởng tồi tệ nhất, ngoại trừ việc tích lũy nợ công, kể từ những năm 30.
Tiêu dùng được tài trợ bằng nợ thẻ tín dụng tăng vọt và tăng trưởng kinh tế được ngụy trang bởi chi tiêu lớn của chính phủ và nợ công kỷ lục không phải là dấu hiệu của một nền kinh tế mạnh mà là bằng chứng về một xu hướng rất đáng lo ngại có thể kéo dài thêm hai quý nữa và có thể dẫn đến nền kinh tế yếu hơn nhiều trong ba năm tới.
(Theo The Epoch Times)
