Trọng Thành
Hơn một tháng sau bầu cử, Nghị Viện Châu Âu khóa mới khai mạc hôm nay, 16/07/2024. Bầu các vị trí lãnh đạo chủ chốt của Liên Hiệp Châu Âu là trọng tâm của kỳ họp kéo dài đến ngày thứ Sáu 19/07.
Chủ tịch mãn nhiệm của Ủy Ban Châu Âu Ursula von der Leyen tái ứng cử, sau khi được lãnh đạo khối 27 nước bật đèn xanh. Bà Ursula von der Leyen trên nguyên tắc được sự ủng hộ của liên minh ba đảng, gồm đảng cánh hữu châu Âu PPE (188 ghế), đảng Xã hội Dân chủ châu Âu (136 ghế) và đảng cánh trung Renew (77 ghế), vẫn có được đa số quá bán tại Nghị Viện nhiệm kỳ 2024 – 2029.
Tuy nhiên, để đề phòng việc nhiều nghị sĩ trong liên minh ba đảng không ủng hộ bà Ursula von der Leyen tái cử trong cuộc bỏ phiếu kín này, chủ tịch mãn nhiệm của Ủy Ban Châu Âu phải nỗ lực vận động thêm nhiều nghị sĩ thuộc các phe khác.
Đặc phái viên Julien Chavanne tường trình từ Bruxelles:
‘‘Ursula von der Leyen lẽ ra phải dự thượng đỉnh NATO tại Washington hồi tuần trước, nhưng nhân vật số một của Liên Âu đã quyết định ở lại Bruxelles. Điện đàm, gặp gỡ không chính thức và hội họp…, nữ chính khách người Đức liên tục có các cuộc hẹn để tìm cách thuyết phục ít nhất 361 nghị sĩ châu Âu bỏ phiếu cho bà vào ngày thứ Năm tới.
Chủ tịch Ủy Ban Châu Âu mãn nhiệm đã nỗ lực tối đa để nhận được nhiều ủng hộ, rộng hơn liên minh của mình, giúp bà tái đắc cử. Phương tiện đánh đổi chủ yếu là các vị trí lãnh đạo trong Ủy Ban Châu Âu, như các chức vụ phó chủ tịch Ủy Ban, chủ tịch các ban trong Ủy Ban, các ủy viên châu Âu.
Trong cuộc mặc cả quy mô lớn này, dĩ nhiên là trọng lượng chính trị của mỗi phe có một vai trò quan trọng, đặc biệt là các đảng cực hữu. Tuy đã mạnh hơn sau cuộc bầu cử Nghị Viện Châu Âu vừa qua, các đảng cực hữu châu Âu đang bị chia rẽ. Thay vì đoàn kết lại như hy vọng của thủ tướng Ý Giorgia Meloni, lực lượng cực hữu châu Âu tại Bruxelles giờ đây bị tách thành hai nhóm. Nhóm ‘‘Những người Yêu nước vì châu Âu’’ (Patriotes pour l’Europe), đứng đầu là chủ tịch đảng cực hữu Pháp Tập Hợp Dân Tộc Jordan Bardella, và nhóm ‘‘Châu Âu của các nước chủ quyền’’ (l’Europe des nations souveraines), với thành phần chủ yếu là đảng cực hữu Đức AfD.
Nghị Viện Châu Âu họp lại hôm nay cho cuộc bỏ phiếu đầu tiên. Chức chủ tịch Nghị Viện Châu Âu dự kiến sẽ tiếp tục do chính khách người Malta, bà Roberta Metsola, nắm giữ.’’
Việc bầu chọn 14 phó chủ tịch Nghị Viện Châu Âu hứa hẹn rất căng thẳng. Nhóm các đảng cực hữu ‘‘Những người Yêu nước vì châu Âu’’ (quy tụ đảng Tập hợp Dân tộc Pháp, đảng của thủ tướng Hung Viktor Orban, đảng Vox Tây Ban Nha…), với 84 ghế, trở thành nhóm lớn thứ ba của Nghị Viện Châu Âu. Theo truyền thống, liên minh này có thể nhận được hai ghế phó chủ tịch Nghị Viện Châu Âu. Tuy nhiên, phần lớn các đảng của liên minh đa số tại Nghị Viện muốn ngăn chặn phe này đảm nhiệm các chức vụ nói trên.
