Phiên tòa xét xử cựu tổng thống Trump đã biến thành sân khấu cho những đồng minh đảng Cộng hòa chạy đua thể hiện lòng trung thành với ông.
Thượng nghị sĩ bang Ohio J.D Vance, ứng viên cho vị trí phó tướng của Donald Trump, ngày 13/5 đến New York để thể hiện đoàn kết với ứng viên đại diện đảng Cộng hòa trong cuộc đua vào Tòa Bạch Ốcnăm nay.
Ông Vance bắt đầu ngày mới tại Tháp Trump và sau đó đến tòa án ở Manhattan cùng với thượng nghị sĩ bang Alabama Tommy Tuberville, tổng chưởng lý bang Alabama, tổng chưởng lý bang Iowa và nữ nghị sĩ đảng Cộng hòa đến từ Đảo Staten.
Khi Trump bị cấm công khai công kích các nhân chứng quan trọng trong phiên xét xử vụ chi tiền bịt miệng sao khiêu dâm Stommy Daniels, loạt thành viên Cộng hòa đã thay mặt ông lên tiếng.
“Điều mà cựu tổng thống bị ngăn cản nói ra là mọi người liên quan tới vụ truy tố này thực tế là những nhà hoạt động chính trị của đảng Dân chủ. Đó là điều đáng xấu hổ“, thượng nghị sĩ Vance nói bên ngoài tòa án ở Manhattan ngày 13/5.
Khi Michael Cohen, nhân chứng quan trọng của bên công tố và cũng là cựu luật sư thân tín của Trump, ra làm chứng ngày 14/5, Chủ tịch Hạ viện Mỹ Mike Johnson đã đến tòa án trong đoàn xe hộ tống của ông Trump.
Johnson chỉ trích hệ thống tòa án “mục nát”. Ông lên án các vụ truy tố Trump là “lố bịch” và không phải vì mục đích công lý. “Tất cả chỉ vì mục đích chính trị”, ông nói.
“Đây là can thiệp bầu cử. Người dân Mỹ sẽ không thể để yên chuyện đó”, Johnson nói thêm và nhấn mạnh rằng ông xuất hiện để ủng hộ Trump như một người bạn.
Không giống các đảng viên Cộng hòa khác, ông Johnson không tham dự phiên tòa của Trump mà quay trở lại Washington ngay trong ngày. Sau đó, tại Đồi Capitol, ông lặp lại tuyên bố của đảng Cộng hòa rằng hệ thống tư pháp đã bị lợi dụng làm “vũ khí” chống lại Trump và nói người Mỹ “đang mất niềm tin” vào hệ thống.
Đó là khoảnh khắc đáng chú ý trong nền chính trị hiện đại của Mỹ. Chủ tịch Hạ viện tiếp động lực bảo vệ ông Trump và cùng đảng Cộng hòa công kích các hệ thống pháp lý bang, liên bang vốn được xem là nền tảng cho chính phủ Mỹ, theo giới quan sát.
Ngoài Johnson, những người đồng hành cùng ông Trump ngày 14/5 còn có nghị sĩ bang Florida Bryon Donalds và thống đốc Bắc Dakota Doug Burgum, cả hai đều được coi là ứng viên cho vị trí phó tướng, cùng với cựu ứng viên đảng Cộng hòa Vivek Ramaswamy.
Khoảng 9 nghị sĩ Cộng hòa cũng xuất hiện trong phòng xử án ngày 16/5. Ủy ban Giám sát Hạ viện và Ủy ban Tư pháp Hạ viện đã phải đổi lịch trình để các nghị sĩ có thể tới New York.
“Tôi có rất nhiều người lên tiếng hộ và họ đang nói rất hay. Họ đến từ khắp Washington, là những người được tôn trọng và họ nghĩ rằng đây là mưu đồ lớn nhất mà họ từng thấy”, ông Trump nói.
Ông Donald Trump bị cáo buộc làm giả hồ sơ kinh doanh để che đậy khoản tiền 130.000 USD chi cho sao khiêu dâm Daniels nhằm ém thông tin bất lợi trong quá trình tranh cử năm 2016. Daniels, tên thật Stephanie Clifford, nói từng có quan hệ tình ái với ông Trump năm 2006. Cô đã kể câu chuyện trên nhiều kênh truyền thông, như chương trình 60 Minutes của CBS, tạp chí In Touch, hồi ký cá nhân.
Cựu cố vấn Cohen nói rằng ông Trump đã ra lệnh cho ông ém thông tin bất lợi. Trong khi đó, cựu tổng thống bị thẩm phán cấm chỉ trích các nhân chứng quan trọng.
Việc đồng minh xuất hiện tại tòa cho phép chiến dịch tranh cử của ông Trump nhấn mạnh thông điệp của họ mà không vi phạm lệnh cấm của tòa án. Điều này cũng cung cấp cho các đồng minh cơ hội bày tỏ lòng trung thành với ứng viên mà họ tin nắm chắc cơ hội vào Nhà Trắng.
Theo chiến dịch tranh cử của ông Trump, tất cả những người tới tòa án tuần này đã tình nguyện xuất hiện, không phải do được mời đến. Song thượng nghị sĩ Florida Rick Scott, người đến tòa New York tuần trước, cho biết ông được cố vấn cấp cao chiến dịch Susie Wiles mời.
“Tôi đi vì cựu tổng thống Trump là một người bạn. Tôi quen biết ông ấy lâu hơn thời gian tôi tham gia chính trị”, Scott nói.
Những “chiếc ôm ấm áp” dành cho ông Trump là dấu hiệu cho thấy rắc rối pháp lý của cựu tổng thống không khiến ông bị bỏ rơi, theo giới quan sát. Bất chấp những cáo buộc, kiện tụng hay chỉ trích, ông Trump vẫn là người có tầm ảnh hưởng lớn trong đảng và nhận được ủng hộ mạnh mẽ.
“Những gì diễn ra bên trong phòng xử án đó là mối đe dọa đối với nền dân chủ”, ông Vance tuyên bố, chỉ trích một số người, trong đó có cả con gái thẩm phán Juan M. Merchan, người chủ trì vụ xét xử. Con gái của ông Merchan là nhà tư vấn chính trị có công ty làm việc cho đảng Dân chủ.
Vance mô tả ông Trump đã “trải qua nỗi thống khổ về tinh thần trong phòng xử án. Điều đó thật đáng buồn”.
Tám năm trước, từng có làn sóng “không bao giờ chọn Trump” trong đảng Cộng hòa để ngăn tỷ phú trở thành ứng viên đại diện đảng. Nhưng năm nay, có rất ít hoặc thậm chí không có cuộc thảo luận nghiêm túc nào trong đảng về khả năng thay thế ông Trump trên lá phiếu, ngay cả trong trường hợp ông bị kết án trước đại hội toàn quốc đảng Cộng hòa dự kiến vào tháng 7.
“Hy vọng rằng chúng ta sẽ ngày càng có nhiều thượng nghị sĩ và nghị sĩ lên tiếng cho ông Trump và giúp ông vượt qua lệnh cấm phát ngôn”, thượng nghị sĩ Tuberville nói với Newsmax ngày 14/5. “Và đó là lý do chúng tôi xuất hiện, để có thể nói thay phần cựu tổng thống Trump”.
Giới quan sát cho hay không có dấu hiệu nào cho thấy ông Trump đã chỉ thị cho các đồng minh hành động, điều có thể bị xem là vi phạm lệnh cấm phát ngôn của tòa án. Thẩm phán Merchan đã phạt Trump 10.000 USD vì vi phạm lệnh cấm 10 lần và cảnh báo sẽ bỏ tù ông nếu tiếp tục vi phạm.
“Ông ấy không thể làm điều đó vì sợ rằng phải đối mặt nguy cơ ngồi tù. Do đó, ông ấy kéo những đồng minh tới đây để làm thay mình”, Tim Miller, cựu giám đốc truyền thông cho chiến dịch tranh cử của Jeb Bush năm 2016, nói và nhấn mạnh các đồng minh của cựu tổng thống không cần chỉ dẫn về cách họ hành động để bảo vệ Trump.
Cựu tổng thống dường như đánh giá rất cao những lời ủng hộ từ các đồng minh Song ông Trump ám chỉ một ý tưởng khác về cách họ có thể bày tỏ lòng trung thành.
“Có rất nhiều người trong số họ muốn đến. Nhưng tôi nói họ hãy ở nhà và thông qua những dự luật giúp ngăn chặn những chuyện như thế này”, Trump nói, đề cập tới các vụ án chống lại ông.
