Trần Tiến Minh
Terry Gou (Quách Đài Minh), 72 tuổi, người sáng lập Foxconn, nơi chuyên lắp ráp sản phẩm Apple, cho biết hôm Thứ Hai 28 Tháng Tám rằng ông sẽ tranh cử với tư cách ứng cử viên độc lập trong cuộc bầu cử tổng thống Đài Loan.
Tại một cuộc họp báo, Quách Đài Minh chỉ trích Đảng Dân chủ Cấp tiến (DPP) cầm quyền, nói rằng các chính sách của DPP đã “đưa Đài Loan vào nguy cơ chiến tranh” với Trung Quốc. Ông nói: “Tôi chắc chắn sẽ không cho phép Đài Loan trở thành Ukraine tiếp theo”. Ông nói rằng Đài Loan cũng cần những cách tiếp cận mới về kinh tế và các vấn đề khác trong nước. “Trong nước, định hướng chính sách quốc gia hiện bộc lộ đủ kiểu sai lầm. Không có cách nào để giải quyết những khó khăn của ngành công nghiệp Đài Loan và sinh kế của người dân”.
Sinh ngày 18 Tháng Mười 1950, Quách Đài Minh là tỷ phú doanh nhân, người sáng lập và là cựu chủ tịch kiêm giám đốc điều hành của Foxconn, nhà sản xuất thiết bị điện tử theo hợp đồng lớn nhất thế giới. Được thành lập vào năm 1974, Foxconn (鴻海科技集團 – Hồng Hải khoa kỹ tập đoàn) đã phát triển thành một đế chế, trở thành nhà xuất khẩu và sử dụng lao động tư nhân lớn nhất Trung Quốc đại lục với số nhân công lên đến 1.2 triệu người. Tính đến năm 2022, Quách Đài Minh có tài sản ròng trị giá $6.8 tỷ.
Từ năm 2016, những đồn đoán xung quanh tham vọng chính trị của Quách Đài Minh đã được bàn tán trước cuộc bầu cử tổng thống năm 2020. Năm 2019, Quách Đài Minh từ chức ở Foxconn và gia nhập Quốc dân đảng (KMT) để tranh cử tổng thống, tuyên bố rằng ông được nữ thần biển Mazu (Ma Tổ) báo mộng là người trở thành tổng thống Đài Loan. Tuy nhiên, Quách Đài Minh thua cuộc, đứng thứ hai trong cuộc bầu cử sơ bộ của KMT. Sau khi rời đảng sau cuộc bầu cử sơ bộ năm 2019, Quách Đài Minh tái gia nhập đảng vào năm 2023. Tuy nhiên, thời điểm hiện tại thì ông ứng cử với tư cách ứng cử viên độc lập.
Từng được lãnh đạo Trung Quốc Tập Cận Bình mô tả là “người bạn cũ”, Quách Đài Minh luôn hướng đến các lợi ích kinh doanh ở Đại lục trong suốt sự nghiệp chính trị và kinh doanh của mình. Tháng Mười Hai 2022, Quách Đài Minh chính là người vận động hành lang thành công để chính quyền Tập Cận Bình giảm bớt các quy định khắc nghiệt trong chính sách “zero-COVID”. Về chính sách đối ngoại, Quách chỉ trích phong trào độc lập của Đài Loan và kêu gọi giảm căng thẳng Trung-Mỹ. Trong suốt nhiều thập niên, Quách Đài Minh tạo dựng hình ảnh trong mắt công chúng là một người có tính cách “dữ dội”, không ngại sử dụng ngôn ngữ đao to búa lớn và là người ủng hộ nhiệt tình cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump.
Quách Đài Minh và người vợ đầu tiên – Serena Lin (林淑如; Lâm Thục Như; 1950-2005) – có một con trai làm việc trong lĩnh vực điện ảnh và bất động sản, và một con gái làm việc trong lĩnh vực tài chính. Thập niên 1990, Quách Đài Minh có quan hệ tình cảm ngoài hôn nhân với Chen Chung-mei (陳崇美 – Trần Sùng Mỹ), một cô gái quán bar, nhưng sau đó ông cho rằng Trần Sùng Mỹ gài mình để tống tiền. Quách Đài Minh kết hôn với người vợ thứ hai – biên đạo múa Delia Tseng (曾馨瑩 – Tằng Hinh Oánh, sinh năm 1974) – vào năm 2008. Bà Tằng và Quách Đài Minh có ba người con…
Giới quan sát cho rằng Quách Đài Minh khó có thể trở thành người dẫn đầu. Tranh cử mà không có sự hậu thuẫn của một đảng chính trị lớn, Quách Đài Minh phải thu thập chữ ký của công chúng để đủ điều kiện ứng cử. Yeh-lih Wang, giáo sư chính trị tại Đại học Quốc gia Đài Loan, nhận định rằng đó là một rào cản lớn, vì điều này đòi hỏi cần có 1.5% dân số bỏ phiếu ở Đài Loan, tương đương 290,000 chữ ký.
Các ứng cử viên khác cho cuộc bầu cử ngày 13 Tháng Giêng 2024 là cựu thị trưởng thành phố Đài Bắc Ko Wen-je (柯文哲 – Kha Văn Triết) thuộc Đảng Nhân dân Đài Loan; cựu thị trưởng Tân Đài Bắc Hou You-yi (侯友宜 – Hầu Hữu Nghi) thuộc KMT và Phó Tổng thống đương nhiệm Lai Ching-te (賴清德 – Lại Thanh Đức) thuộc DPP cầm quyền. Hiện tại, Lại Thanh Đức là người dẫn đầu. Trong khi đó, Quách Đài Minh chưa bao giờ giành được hơn 20% sự ủng hộ trong các cuộc thăm dò.
Kha Văn Triết (ảnh: Alberto Buzzola/LightRocket via Getty Images)
Hầu Hữu Nghi, Kha Văn Triết và Quách Đài Minh đều ủng hộ cách tiếp cận ít đối đầu hơn với Trung Quốc. Trong khi đó, Lại Thanh Đức được đánh giá từ Bắc Kinh lẫn Washington là người nhiệt thành ủng hộ nền độc lập Đài Loan – thậm chí hơn cả tổng thống đương nhiệm Thái Anh Văn. Lại Thanh Đức bày tỏ cam kết “không lay chuyển” trong việc duy trì hiện trạng giữa Đài Loan và Trung Quốc đại lục, nhấn mạnh rằng người dân Đài Loan phải có khả năng tự bảo vệ đất nước cũng như hệ thống dân chủ của họ. Ông cũng giữ quan điểm của bà Thái rằng Đài Loan không cần tuyên bố độc lập vì đây đã là một quốc gia có chủ quyền.
Lại Thanh Đức (ảnh: Annabelle Chih/Getty Images)
Quách Đài Minh đã chỉ trích quan điểm của ông Lại trong một bài xã luận đăng trên tờ Washington Post vào Tháng Bảy, rằng Đài Bắc chỉ có thể đảm bảo hòa bình bằng cách hợp tác với Bắc Kinh “trực tiếp trên cơ sở khuôn khổ một Trung Quốc”. Trong một cuộc thăm dò vào Tháng Bảy 2023 của Tổ chức Ý kiến Công chúng Đài Loan, một tổ chức tư vấn có khuynh hướng nghiêng về DPP, chỉ 15.2% số người được hỏi cho biết họ sẽ ủng hộ Quách Đài Minh – xếp sau Lại Thanh Đức, Hầu Hữu Nghi và Kha Văn Triết.
Những người chỉ trích Quách Đài Minh tin rằng lợi ích kinh doanh của ông ở Trung Quốc khiến ông dễ bị áp lực từ Bắc Kinh. Theo hồ sơ của công ty, Quách Đài Minh vẫn là giám đốc của Foxconn và nắm giữ khoảng 12.6% cổ phần của công ty tính đến Tháng Ba. Trong một tuyên bố, Foxconn cho biết Quách Đài Minh đã rời bỏ công việc quản lý hàng ngày của công ty khi ông “trao quyền chỉ huy” vào năm 2019, đồng thời nói thêm rằng “Foxconn sẽ không tham gia vào các hoạt động chính trị”
