Reuters
Hạ viện do đảng Cộng hòa kiểm soát sẽ cố gắng thúc đẩy việc cắt giảm chi tiêu mạnh mẽ trong tuần này, tuy rằng điều này không có cơ hội trở thành luật và có thể buộc chính phủ Hoa Kỳ phải đóng cửa một phần vào Chủ nhật tới (1/10), theo Reuters.
Chủ tịch Hạ viện Kevin McCarthy đã từng tìm cách tránh kịch bản đó khi đạt được thỏa thuận chi tiêu với Tổng thống Đảng Dân chủ Joe Biden vào mùa xuân này. Nhưng một số thành viên ngay trong cùng đảng với ông đe dọa sẽ phế truất ông nếu ông không ủng hộ việc cắt giảm mạnh hơn, mà việc cắt giảm này chắc chắn sẽ bị Thượng viện do đảng Dân chủ kiểm soát bác bỏ.
Hàng trăm nghìn công chức liên bang sẽ phải nghỉ việc tạm thời và một loạt dịch vụ, từ giám sát tài chính đến nghiên cứu y tế, sẽ bị đình chỉ nếu Quốc hội Mỹ không cấp kinh phí cho năm tài chính mới bắt đầu từ ngày 1/10.
Quốc hội thường bị lỡ thời hạn đó và họ thông qua các dự luật chi tiêu tạm thời để tránh tình trạng chính phủ bị gián đoạn trong khi Quốc hội hoàn thành công việc về ngân sách chính thức.
Nhưng cho đến nay, ông McCarthy vẫn chưa thể vận động đủ sự ủng hộ cho việc gia hạn chi tiêu tạm thời vì một nhóm đảng viên Cộng hòa theo đường lối cứng rắn đã từ chối ủng hộ ông. Đảng Cộng hòa kiểm soát Hạ viện với tỷ lệ đa số 221-212 và chỉ có rất ít phiếu của những người dao động.
Ông McCarthy đang tạm gác lại dự luật về ngân sách tạm thời và thay vào đó sẽ thúc đẩy dự luật phản ánh các ưu tiên của đường lối bảo thủ.
Khi Hạ viện nhóm họp trở lại vào ngày 26/9, các nhà lập pháp sẽ xử lý 4 dự luật chi tiêu cho năm tài chính sắp tới nhằm áp đặt các hạn chế mới đối với việc tiếp cận dịch vụ phá thai, hủy bỏ sáng kiến khí hậu trị giá 11 tỷ đôla của chính quyền Biden và tiếp tục xây dựng bức tường biên giới Mexico-Mỹ, một sáng kiến nổi bật của cựu Tổng thống Donald Trump.
Ông McCarthy cho biết các nhà lập pháp từng chặn dự luật chi tiêu vào tuần trước nay đã sẵn sàng hợp tác hơn. Ông nói với các phóng viên hôm 25/9: “Rõ ràng là họ sẵn sàng làm việc ngay bây giờ. Vì vậy, chúng tôi có thể có cơ hội”.
Những dự luật đó chắc chắn sẽ bị Thượng viện bác bỏ và Nhà Trắng cho hay ông Biden sẽ phủ quyết 2 dự luật trong số đó.
Ông McCarthy nói ông hy vọng nỗ lực này sẽ tạo được thiện chí và cho phép ông vượt qua một rào cản nhằm tránh việc đóng cửa.
Nhưng Dân biểu Matt Gaetz, một nhân vật nổi tiếng chống ông McCarthy, phát biểu hôm 24/9 rằng ông sẽ không ủng hộ một biện pháp tạm thời, ngay cả khi điều này dẫn đến việc phải đóng cửa.
Ông nói trên đài Fox News: “Nếu các Bộ Lao động và Giáo dục phải đóng cửa trong vài ngày để chúng tôi sắp xếp phân bổ ngân sách cho họ, đó chắc chắn không phải là điều tối ưu. Nhưng tôi nghĩ điều đó tốt hơn là tiếp tục đi theo con đường hiện tại”.
Dân biểu Marjorie Taylor Greene, một người theo đường lối cứng rắn khác, cho biết trong một tuyên bố rằng bà thậm chí sẽ không ủng hộ việc đưa các dự luật chi tiêu ra để tranh luận tại Hạ viện, vì viện trợ Ukraine được bao gồm trong đó.
Bà Greene và các thành viên khác của Tiểu ban chuyên trách Tự do của Hạ viện theo đường lối cứng rắn đã thúc đẩy cắt giảm chi tiêu của chính phủ xuống còn 1,47 nghìn tỷ đôla, thấp hơn 120 tỷ đôla so với mức mà ông Biden và ông McCarthy đã đồng ý trong thỏa hiệp tháng 5.
Con số đó chỉ chiếm một phần nhỏ trong tổng ngân sách của Hoa Kỳ, sẽ lên tới 6,4 nghìn tỷ đôla cho năm tài chính này. Các nhà lập pháp không xem xét cắt giảm các chương trình phúc lợi phổ biến như An sinh xã hội và Medicare, vốn được dự đoán sẽ tăng mạnh khi dân số già đi.
Trong khi đó, Thượng viện dự kiến sẽ tiến hành thông qua dự luật chi tiêu tạm thời ngày 26/9. Nếu dự luật này được thông qua, điều đó có thể buộc ông McCarthy phải dựa vào các phiếu bầu của đảng Dân chủ để thông qua và tránh phải đóng cửa trước ngày 1/10, điều này sẽ gây ra sự tức giận từ phe cánh hữu của ông và có khả năng khiến công việc của ông gặp rủi ro.
Hãng tin Bloomberg vào tối ngày 25/9 trích dẫn một nguồn tin nắm các cuộc đàm phán cho biết rằng các đảng viên Cộng hòa và Dân chủ ở Thượng viện sắp đạt được thỏa thuận về biện pháp chi tiêu ngắn hạn.
Ông Trump kêu gọi đảng Cộng hòa buộc chính phủ phải đóng cửa để can thiệp vào hai vụ án hình sự liên bang của ông. Bộ Tư pháp cho biết việc truy tố hình sự sẽ tiếp tục trong trường hợp chính phủ đóng cửa.
(Theo VOA)
