Ông Donald Trump ngày 3/8 không nhận tội trước các cáo trạng liên bang rằng ông đã dàn dựng một âm mưu nhằm lật ngược thất bại trong cuộc bầu cử năm 2020 trong điều mà các công tố viên Hoa Kỳ gọi là nỗ lực chưa từng có nhằm phá hoại các trụ cột của nền dân chủ nước Mỹ.
Phiên nghe buộc tội kéo dài khoảng nửa giờ, diễn ra cách Điện Capitol Hoa Kỳ chỉ 1 km, tòa nhà mà những người ủng hộ ông đã xông vào hôm 6/1/2021, nhằm cố gắng ngăn Quốc hội xác nhận ông Joe Biden đắc cử.
Trong bản cáo trạng dài 45 trang, Công tố viên đặc biệt Jack Smith tố cáo ông Trump và các đồng minh đã quảng bá những tuyên bố sai sự thật rằng cuộc bầu cử đã bị gian lận, gây áp lực buộc các quan chức liên bang và tiểu bang phải thay đổi kết quả và tập hợp các danh sách đại cử tri giả để cố gắng giành lấy phiếu đại cử tri từ ông Biden.
Ông Trump, 77 tuổi, đối mặt với bốn tội danh, bao gồm âm mưu lừa gạt nước Mỹ, tước quyền kiểm phiếu của công dân và cản trở một thủ tục chính thức. Tội nghiêm trọng nhất có thể bị phạt tù tối đa 20 năm.
Ngày ra tòa tiếp theo trong vụ án này sẽ là 28/8 trước Thẩm phán Liên bang Hoa Kỳ Tanya Chutkan.
Ngày 28/8 là năm ngày sau cuộc tranh luận sơ bộ đầu tiên theo lịch trình của Đảng Cộng hòa. Ông Trump vẫn chưa nói rằng ông sẽ tham gia.
Ông Trump đã miêu tả bản cáo trạng, cũng như các vụ án hình sự khác chống lại ông, như một “cuộc truy bức chính trị” nhằm làm hỏng chiến dịch tái tranh cử của ông trở lại Tòa Bạch Ốc vào năm 2024. Trong một loạt bài đăng trên mạng xã hội kể từ ngày 1/8, ông cáo buộc chính quyền Biden nhắm vào ông vì lợi ích chính trị.
Trước đây, ông không nhận tội trước các cáo buộc liên bang rằng ông đã giữ lại các tài liệu mật sau khi rời nhiệm sở và các cáo buộc của tiểu bang New York rằng ông đã làm giả các tài liệu liên quan đến các khoản thanh toán tiền bịt miệng cho một ngôi sao phim khiêu dâm.
Ông Trump có thể sắp phải đối mặt thêm các cáo buộc nữa ở Georgia, nơi một công tố viên tiểu bang đang điều tra những nỗ lực của ông nhằm lật ngược cuộc bầu cử ở đó. Công tố viên khu vực Atlanta, Fani Willis, cho biết bà sẽ nộp cáo trạng vào giữa tháng 8.
Ông Trump vẫn dẫn đầu cuộc thăm dò
Theo một cuộc thăm dò mới của Reuters/Ipsos, khoảng một nửa số đảng viên Cộng hòa cho biết họ sẽ không bỏ phiếu cho ông Trump nếu ông bị kết án trọng tội, điều này cho thấy những rủi ro tiềm ẩn của những vướng mắc pháp lý đối với việc ứng cử của ông.
Nhưng cuộc thăm dò tương tự, được thực hiện sau bản cáo trạng hôm 1/8, cũng cho thấy khả năng phục hồi đáng kể của ông trong cuộc đua sơ bộ của Đảng Cộng hòa. Ông đã nhận được sự ủng hộ của 47% đảng viên Cộng hòa, vượt lên dẫn trước Thống đốc Florida Ron DeSantis ở vị trí thứ hai, với tỷ lệ 13%.
Ba phần tư đảng viên Đảng Cộng hòa cho biết họ đồng ý rằng các cáo buộc có “động cơ chính trị”, cho thấy tuyên bố của ông Trump rằng ông là nạn nhân của cuộc truy bức chính trị có lợi cho ông.
Bản cáo trạng hôm 1/8 có mô tả một cuộc điện thoại trong đó cựu Phó Tổng thống Mike Pence bảo ông Trump rằng không có cơ sở pháp lý nào cho giả thuyết rằng ông Pence có thể ngăn chặn chứng nhận bầu cử.
“Ông quá lương thiện,” ông Trump trả lời, theo các công tố viên.
Mặc dù ông Pence nhiều lần nói với ông Trump rằng ông không có thẩm quyền từ chối phiếu đại cử tri từ một số bang nhất định, nhưng ông Trump vẫn tiếp tục lặp lại tuyên bố này.
Vào ngày 6 tháng 1, khi nói chuyện với những người ủng hộ trước khi họ tấn công Điện Capitol, ông Trump nói: “Nếu Mike Pence làm điều đúng đắn, chúng ta sẽ thắng cử.” Một số kẻ bạo loạn tại Điện Capitol sau đó đã hô vang, “Hãy treo cổ Mike Pence!”
Bản cáo trạng nói, ông Trump và một đồng phạm giấu tên vẫn tiếp tục gọi điện cho các thành viên Đảng Cộng hòa ở Quốc hội vài giờ sau khi cuộc bạo động kết thúc, vẫn có ý định chặn đứng việc xác nhận kết quả cuộc bầu cử, bản cáo trạng cho biết.
“Chúng tôi cần các bạn, những người bạn Đảng Cộng hòa của chúng tôi, cố gắng làm chậm việc này lại,” đồng phạm nói trong một email gửi cho một thượng nghị sĩ Hoa Kỳ, theo các công tố viên. Bản cáo trạng mô tả đồng phạm cho thấy rõ đó là ông Rudy Giuliani, cựu luật sư riêng của Trump.
Ông Pence là một trong số ít đảng viên Cộng hòa có tiếng tăm đã lên tiếng chỉ trích ông Trump hôm 1/8, nói rằng “bất kỳ ai đặt mình lên trên Hiến pháp sẽ không bao giờ được làm tổng thống.” (Theo VOA).