Các công ty thẻ tín dụng đã sẵn sàng theo dõi các giao dịch mua súng và đạn dược của mọi công dân Mỹ. Mặc dù một loạt các dự luật được các nhà lập pháp tiểu bang vận động hành lang đã khiến tất cả các công ty này phải xem xét lại các kế hoạch đó, nhưng đây có thể chỉ là một chiến thắng tạm thời.
Gần một năm trước, một nỗ lực đã được khởi xướng nhằm tạo một Mã Danh mục Người bán (MCC) mới để theo dõi việc mua súng và đạn dược. Tuy nhiên, lấy cảm hứng từ sự huyên náo của các cử tri về Tu chính án thứ Hai, các thượng nghị sĩ Đảng Cộng Hòa tại Thượng viện Hoa Kỳ, cũng như các nhà lập pháp ở một số tiểu bang, đã khởi động các nỗ lực lập pháp và đạt được thành công trong việc ngăn chặn áp dụng MCC — cho đến nay.
Hôm 21/03, Thượng nghị sĩ Hoa Kỳ John Thune (Cộng Hòa-South Dakota) đã giới thiệu Dự luật Thượng viện 898 (SB 898). Dự luật này cấm Sở Thuế vụ kiểm toán người đóng thuế dựa trên MCC.
Cho đến nay, bảy tiểu bang đã tham gia cuộc kháng cự.
Hôm 29/03, Thống đốc West Virginia Jim Justice đã phê chuẩn Dự luật Hạ viện 2004. Tóm lại, dự luật này sẽ “ngăn chặn việc sử dụng các hệ thống giải quyết thẻ thanh toán để giám sát hoạt động thực hiện theo Tu chính án thứ Hai và việc có hành vi phân biệt đối xử.” Dự luật cũng sẽ ngăn cản các tổ chức tài chính vi phạm luật này đủ điều kiện tham gia đấu thầu các hợp đồng của tiểu bang.
Hôm 06/04, Thống đốc Idaho Brad Little đã ký Dự luật Hạ viện 295 thành luật, cũng cấm các tổ chức tài chính sử dụng MCC để xác định hoặc theo dõi các giao dịch mua súng.
Video: Ủy ban Giám sát Hạ viện tổ chức phiên điều trần về ‘Cuộc tấn công của ATF vào Tu chính án thứ Hai’
Hôm 16/04, Thống đốc Mississippi Tate Reeves đã phê chuẩn Dự luật Hạ viện 1110 (HB 1110). Ngoài việc cấm sử dụng MCC để xác định hoặc theo dõi các giao dịch mua súng ở Mississippi, dự luật này còn cấm các cơ quan chính phủ của tiểu bang cũng như các cá nhân đảm nhận chức vụ công hoặc các cá nhân là công dân bình thường lưu giữ bất kỳ hồ sơ hoặc danh sách nào về súng thuộc sở hữu tư nhân hoặc người sở hữu những khẩu súng này. Luật cũng cảnh báo rằng dữ liệu được thu thập từ MCC gần như chắc chắn sẽ xuất hiện trong một số cơ sở dữ liệu của chính phủ liên bang.
Hôm 29/04, Thống đốc North Dakota Doug Burgum đã ký ban hành Dự luật Hạ viện 1487 (HB 1487, pdf).
Hôm 12/05, Thống đốc Florida Ron DeSantis đã phê chuẩn Dự luật Thượng veienj 214 (CS/SB 214).
Hôm 19/05, Thống đốc Montana Greg Gianforte đã ký thành luật Dự luật Thượng viện 359 (SB 359).
Hôm 19/05, Thống đốc Texas Greg Abbott đã ký Dự luật Hạ viện 2837 (HB 2837), sẽ có hiệu lực vào ngày 01/09 tới. Dự luật này sẽ cấm các tổ chức tài chính hoạt động ở Texas yêu cầu hoặc chỉ định một mã súng, được định nghĩa là “bất kỳ mã danh mục thương mại nào được Tổ chức Tiêu chuẩn hóa Quốc tế phê chuẩn cho một nhà bán lẻ vũ khí, bao gồm Mã Danh mục Người bán 5723.”
Hôm 13/07, các nhà lập pháp California đã giới thiệu một phiên bản sửa đổi và cắt giảm của Dự luật Hạ viện 1587, ban đầu được giới thiệu hôm 17/02 như một biện pháp trong Bộ luật Sức khỏe và An toàn của tiểu bang liên quan đến các khu nhà có nhiều gia đình sinh sống, hiện yêu cầu các nhà phát hành thẻ tín dụng chỉ sử dụng MCC cho các nhà bán lẻ súng và đạn dược.
‘Họ vẫn chưa bỏ cuộc’
Dân biểu West Virginia Chris Phillips (Cộng Hòa) gọi nỗ lực lập pháp ở tiểu bang của mình là một “ưu tiên của nhóm họp bầu.”
Ông Phillips giải thích: “Tôi nghĩ điều vô cùng quan trọng là chúng ta phải bảo vệ các quyền hiến định của công dân khỏi việc bị chính phủ và các doanh nghiệp lớn xâm phạm.”
Ông cũng tin rằng một MCC như vậy “sẽ có tác động gây nản lòng” khi một người sẵn lòng mạo hiểm mua một khẩu súng và nhà bán lẻ sẵn lòng bán.
“Chúng tôi đã chứng kiến rất nhiều đại lý súng trở thành mục tiêu của các công ty thẻ tín dụng từ chối giải quyết giao dịch cho họ,” ông nói. “Tôi e là điều này còn mang đến nhiều phiền toái hơn thế.”
Ông Phillips cũng cho rằng nỗ lực áp dụng MCC xoay quanh việc hạn chế quyền sử dụng súng hơn là ngăn chặn bất kỳ vụ xả súng nào.
Ông nói: “Thật không may, tôi e rằng mục đích của những người ủng hộ kiểm soát súng không phải là để ngăn chặn các vụ xả súng hàng loạt, mà là kiểm soát súng, và họ sẽ đòi hỏi từng chút một, và rồi cứ thế là được đằng chân lân đằng đầu.”
Dân biểu Idaho Ted Hill (Cộng Hòa) cho biết, “Toàn bộ ý tưởng này rõ ràng là một cách thức giám sát cửa sau đối với những người sở hữu súng hợp pháp,” điều đó “thật sự sẽ không giải quyết được bất cứ điều gì khác ngoài việc giám sát như thế.”
Dân biểu Idaho Ted Hill, một Đại tá Hải quân đã về hưu, trong trang phục để thực hiện một nhiệm vụ Trợ giúp Không lực Tầm gần ban đêm ở Fallon, Nevada, cho Trung tâm Phát triển Chiến tranh Hàng không Hải quân, vào tháng 02/2022. (Ảnh: Đăng dưới sự cho phép của Dân biểu Ted Hill)
Mặc dù dự luật bị “các ngân hàng phản đối rất nhiều” nhưng ông Hill cho biết dự luật đã “được thông qua một cách áp đảo” với 62 trong số 70 dân biểu của Idaho bỏ phiếu ủng hộ dự luật này.
Mặc dù những người thúc đẩy MCC dường như đã lùi bước, nhưng ông Hill tin chắc rằng “họ vẫn chưa bỏ cuộc.”
“Các công ty Thẻ tín dụng đã từ bỏ sáng kiến theo dõi các mã này vì các hình phạt rất đáng kể và rủi ro cao,” ông Hill cho biết. “Tính đến nay, đó là một chiến thắng ngắn hạn. Chúng tôi ngờ rằng họ sẽ thử lại. Họ sẽ cố gắng đề ra một kế sách khác để làm điều đó.”
Bối cảnh
Vào ngày 09/09/2022, Tổ chức Tiêu chuẩn hóa Quốc tế (ISO) có trụ sở tại Thụy Sĩ đã thông báo rằng họ sẽ tạo ra một MCC mới dành riêng cho những người bán súng và đạn.
Theo giải thích của trang Merchant Maverick, MCC là một mã có bốn chữ số xác định loại hình doanh nghiệp và loại hàng hóa hoặc dịch vụ mà họ cung cấp. MCC được các công ty thẻ tín dụng chỉ định và có thể ảnh hưởng đến phí mà người dùng thẻ phải trả khi mua hàng bằng thẻ tín dụng. Mặc dù ISO là bên định ra các mã MCC và ý nghĩa của các mã này, nhưng các công ty thẻ tín dụng lại là bên chỉ định mã cho từng người bán.
Tiếp đó, các mã này được các ngân hàng và nhà cung cấp dịch vụ thanh toán sử dụng để đánh giá rủi ro và tính phí.
Theo trang web của họ, ISO là “một tổ chức quốc tế độc lập, phi chính phủ” gồm 168 thành viên. ISO có lịch sử quảng bá hướng dẫn (pdf) về “trách nhiệm xã hội” và ủng hộ ý tưởng rằng “tôn trọng xã hội và môi trường” là “điều đúng đắn” cần làm.
Viện Tiêu chuẩn Quốc gia Hoa Kỳ (ANSI) đại diện cho Hoa Kỳ trong ISO. Theo Bảng phân công công việc năm 2023 của ANSI (pdf), bà Kristina Breen thuộc Hiệp hội Dịch vụ Quốc tế Visa nằm trong Ban Quản trị.
‘Nghĩa vụ báo cáo hoạt động đáng ngờ’
Mã mới này nhằm đáp lại một đơn kiến nghị của Amalgamated Bank (Ngân hàng Hợp nhất), tự mô tả là một tập đoàn gồm “các dã thú chính trị.” Đó là những người ủng hộ “hàng trăm tổ chức, chiến dịch và ứng cử viên chính trị thiên tả” như “ông Biden/bà Harris,” “các thành viên Đảng Dân Chủ theo phong cách bà Warren,” và “bà Nancy Pelosi.”
Thông báo về việc ISO chấp thuận đơn kiến nghị kể trên vào ngày 09/09/2022, bà Priscilla Sims Brown, Chủ tịch kiêm Tổng giám đốc Amalgamated Bank, cho biết, “Tất cả chúng ta đều phải góp phần ngăn chặn bạo lực súng đạn, và đôi khi điều đó bắt đầu từ các giao dịch mua bán súng và đạn dược bất hợp pháp.”
Không giải thích MCC mới sẽ “ngăn chặn bạo lực súng đạn như thế nào” nhưng bà Sims nói, “Mã mới này sẽ cho phép chúng tôi tuân thủ đầy đủ nghĩa vụ báo cáo hoạt động đáng ngờ và các giao dịch bán súng bất hợp pháp cho các nhà chức trách mà không phải ngăn chặn hoặc cản trở việc bán súng hợp pháp.”
Bà nói, “Hành động này đáp lại lời kêu gọi của hàng triệu người Mỹ muốn được bảo vệ khỏi bạo lực súng đạn và chúng tôi tự hào đã dẫn đầu một liên minh rộng lớn gồm những người ủng hộ, các cổ đông, và các quan chức dân cử để đạt được kết quả lịch sử này.”
Những người ủng hộ Tu chính án thứ Hai nói rằng các mã này sẽ được sử dụng để đe dọa chủ sở hữu súng và những người bán súng, đồng thời các ngân hàng sẽ sử dụng các mã này để từ chối các dịch vụ tài chính cho người bán súng. Những lo ngại đó không phải là không có căn cứ.
Năm 2019, khi làm chứng trước Quốc hội, các đại lý súng đã khẳng định rằng các ngân hàng đã từ chối đơn xin vay của họ vì ngành kinh doanh súng đã bị đưa vào danh sách đen thông qua một sáng kiến liên cơ quan có tên là “Chiến Dịch Điểm Án Ngữ” (Operation Choke Point), một chương trình bí mật được tạo ra dưới thời chính phủ cựu Tổng thống Barack Obama. Chương trình này — có sự tham gia của Tổng công ty Bảo hiểm Tiền gửi Liên bang (FDIC), Cục Bảo vệ Tài chính Người tiêu dùng (CFPB), Bộ Tư pháp (DOJ), và các cơ quan khác của chính phủ — nhằm mục đích cắt các dịch vụ tài chính và ngân hàng đối với bất kỳ doanh nghiệp hoặc ngành nào mà chính phủ xem là đối thủ chính trị. Chương trình này đã kết thúc khi ông Obama rời nhiệm sở.
Vào ngày 20/09/2022, một nhóm gồm 24 luật sư đã gửi một bức thư (pdf) tới những người đứng đầu các công ty thẻ tín dụng, ngân hàng, Quốc hội, và Tổng thống Joe Biden để thông báo rằng: “Chúng tôi sẽ sử dụng toàn bộ phạm vi thẩm quyền hợp pháp của mình để bảo vệ công dân và người tiêu dùng của chúng tôi khỏi những nỗ lực bất hợp pháp nhằm làm suy yếu các quyền hiến định của họ.”
Bức thư kết luận rằng, “Hãy ghi nhớ điều đó khi quý vị cân nhắc xem có nên tiếp tục áp dụng và khai triển Mã Danh mục Người bán này hay không.”
Các công ty thẻ tín dụng
Vào ngày 13/09/2022, Visa đã bày tỏ quan điểm của mình về sáng kiến MCC được đề nghị.
“Chúng tôi tin rằng các công ty tư nhân không nên đóng vai trò là trọng tài đạo đức,” tuyên bố này có một đoạn cho biết. “Việc yêu cầu các công ty tư nhân quyết định những sản phẩm hoặc dịch vụ hợp pháp nào có thể hoặc không thể mua và mua từ cửa hàng nào sẽ tạo ra một tiền lệ nguy hiểm. Hơn nữa, việc các ngân hàng và mạng lưới thanh toán biết được từng thói quen mua hàng tư ẩn nhất của chúng ta sẽ là hành vi xâm phạm quyền riêng tư của người tiêu dùng. Visa kiên quyết phản đối điều này.”
Theo Bảng phân công công việc năm 2023 (pdf), bà Kristina Breen của Hiệp hội Dịch vụ Quốc tế Visa nằm trong Ban Quản trị của ANSI.
Đáp lại hàng loạt các dự luật được soạn thảo nhằm phản đối MCC mới, Visa đã thông báo trong một bản tin cập nhật hôm 09/03/2023 rằng, “Những hành động lập pháp này phá vỡ mục đích của các tiêu chuẩn toàn cầu và tạo ra sự nhầm lẫn cũng như sự không chắc chắn đáng kể về mặt pháp lý trong hệ sinh thái thanh toán liên quan đến mã này và việc sử dụng mã này, bao gồm cả trong số những người mua, nhà phát hành, người bán, và mạng lưới thanh toán. Do đó, chúng tôi đã quyết định tạm dừng khai triển MCC tại thời điểm này.”
Discover Financial Services đã nói với trang Reason qua thư điện tử rằng họ cũng đang loại bỏ mã mới, MCC 5723, khỏi Bản phát hành Mạng lưới hôm 01/04 của mình.
American Express đã thông báo trong một Bản tin Đặc biệt hồi tháng Ba rằng, “Việc tạm dừng kích hoạt Mã Danh mục Người bán cho các Cửa hàng Súng Đạn, sẽ có hiệu lực từ ngày 14/04/2023.”
Nêu lên lý do tương tự, Mastercard cũng “quyết định tạm dừng việc khai triển MCC dành riêng cho súng.”
‘Điều này đang bị thổi phồng lên quá mức’
Bà Amy Swearer, một thành viên pháp lý cao cấp tại Quỹ Di Sản, hiểu “những mối lo ngại này.” Nhưng bà tin rằng “điều này đang bị thổi phồng lên quá mức ở cả hai phía cả về mục đích mà những người ủng hộ kiểm soát súng cho rằng MCC sẽ phục vụ và về mối đe dọa thực tế mà MCC gây ra.”
“Mã này sẽ không đạt được bất kỳ chiến lược ngăn chặn bạo lực súng đạn nào mà những người ủng hộ kiểm soát súng tuyên bố,” bà Swearer nói với The Epoch Times. “Đồng thời, mã này cũng có giới hạn trong những gì nó cho phép chính phủ có thể làm về mặt kiểm soát súng chặt chẽ hơn hoặc theo dõi các giao dịch bán súng nhiều hơn so với những gì mà nó vốn dĩ có thể thực hiện.”
Bà cũng lưu ý rằng “có nhiều cách để người ta có thể né tránh sáng kiến này.”
Bà nói: “Họ có thể sử dụng thẻ ghi nợ. Họ có thể sử dụng tiền mặt.”
“Những người ủng hộ việc kiểm soát súng nghĩ rằng điều này bằng cách nào đó sẽ cho phép các công ty thẻ tín dụng gắn cảnh báo về cái mà họ gọi là ‘những giao dịch mua đáng ngờ,’” bà Swearer nói. “Nhưng họ chưa bao giờ định nghĩa giao dịch đáng ngờ có nghĩa là gì, các bước tiếp theo sẽ là gì, hoặc làm thế nào để điều đó thực sự dẫn đến ngăn chặn bạo lực súng đạn theo cách thiết thực và hiệu quả mà không hoàn toàn điên rồ và chuyên chế cũng như liên quan đến hàng ngàn cuộc điều tra về các giao dịch bán súng hoàn toàn hợp pháp.”
“Vấn đề ở chỗ là,” bà Swearer khẳng định, cho hay MCC “không thể cho quý vị biết những món đồ nào đã được mua.”
“Nếu quý vị đang cố gắng gắn cảnh báo các giao dịch mua đáng ngờ, vậy thì điều gì tạo thành một giao dịch mua đáng ngờ khi quý vị còn không biết người ta mua món gì trong giao dịch đó?” bà hỏi một cách khoa trương. “Liệu đó có phải là súng và đạn không? Liệu đó có phải là năm khẩu súng được giảm giá, hay đó là thịt bò khô và đồ cắm trại trị giá 600 USD? Quý vị làm sao mà biết được.”
‘Biện pháp kiểm soát súng trá hình’
Trong một tuyên bố gửi cho The Epoch Times, Hiệp hội Súng trường Quốc gia (NRA) đã lên án nỗ lực về MCC.
“NRA lên án gay gắt việc sử dụng Mã Danh mục Người bán (MCC) dành riêng cho súng, một sự vi phạm rõ ràng đối với các quyền Tu chính án thứ Hai thiêng liêng của mọi người dân Mỹ,” ông Billy McLaughlin, Giám đốc Kỹ thuật số kiêm Phát ngôn viên của Văn phòng Phó Chủ tịch Điều hành Wayne Robert LaPierre Jr. cho biết. “Được các tổ chức cánh tả và những người vận động hành lang chống súng đạn dựng lên, thủ đoạn ngầm này nhằm tránh né luật liên bang, thực hiện hiệu quả hành động trên thực tế là ghi danh súng quốc gia và chà đạp Hiến Pháp. Trong một môi trường mà việc mua bán súng hợp pháp vốn đã bị giám sát nghiêm ngặt, thì kế hoạch này thể hiện một cuộc tấn công chưa từng có vào quyền riêng tư của các chủ sở hữu súng tuân thủ luật pháp.”
NRA cũng khen ngợi các tiểu bang West Virginia, Idaho, Mississippi, North Dakota, Florida, Montana, và Texas vì đã đề ra “các luật tiên phong chống lại sự xâm nhập của MCC” và cho biết “việc họ cam kết bảo vệ các quyền tự do đang truyền cảm hứng và là rất quan trọng trong việc duy trì các giá trị của quốc gia chúng ta.”
Bà Katie Pointer Baney, Giám đốc Điều hành các Vấn đề Chính phủ của Hiệp hội Mang súng Giấu kín Hoa Kỳ (USCCA), đã nhắc lại quan điểm của NRA khi gọi nỗ lực của MCC là “kiểm soát súng trá hình.”
Bà Katie Pointer Baney, Giám đốc Điều hành các Vấn đề Chính phủ của Hiệp hội Mang súng Giấu kín Hoa Kỳ. (Ảnh: Đăng dưới sự cho phép của bà Katie Pointer Baney).
“Việc mã mới được cơ quan phi chính phủ tên ISO chấp thuận trên thực tế đã khiến các giao dịch mua súng và đạn bị mã hóa trong một MCC đặc biệt nhằm theo dõi những giao dịch như vậy và để gắn cảnh báo những hoạt động tội phạm khả nghi và tiềm năng,” bà giải thích, nhắc lại quan điểm của bà Swearer về sự mơ hồ của biện pháp này.
“Tiêu chí nào định nghĩa hoạt động khả nghi, và việc gắn cảnh báo sẽ ngăn chặn bạo lực súng đạn như thế nào?”
“USCCA kiên quyết phản đối nỗ lực này,” bà khẳng định và nói thêm rằng, tuy các công ty thẻ tín dụng đã chùn bước nhưng “cuộc đàm luận chưa dừng lại ở đây.”
“Đó là một lời nhắc nhở quan trọng đối với người Mỹ rằng tại sao quý vị cần tiếp tục tham gia vào quá trình lập pháp và bảo đảm rằng các đại diện của quý vị đang tranh đấu để bảo vệ các quyền hiến định của quý vị,” bà Pointer Baney nhắc nhở. “Việc tạm dừng áp dụng này diễn ra vì người Mỹ trên khắp đất nước đã đứng lên và khiếu nại với các đại diện của họ và các Tổng Chưởng lý tiểu bang của họ. Đề nghị này đã nhận được phản ứng phẫn nộ và điều đó đã mang lại hiệu quả.”
The Epoch Times đã liên lạc với Mastercard, Discover, Visa, American Express, ISO, và ANSI để đề nghị bình luận.Thanh Nguyên biên dịch
