Thủ tướng Australian Anthony Albanese (phải) và Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken ở Brisbane, Australia, 28/7/2023.
Thủ tướng Australia Anthony Albanese nói ông tin tưởng rằng thỏa thuận bán tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân của Mỹ cho Australia vẫn đang đi đúng lộ trình. Lời phát biểu của ông được đưa ra trước khi các bộ trưởng quốc phòng và ngoại giao của hai nước hội đàm hôm thứ Sáu 28/7.
25 nhà lập pháp thuộc đảng Cộng hòa Mỹ đã nêu ý kiến với Tổng thống Joe Biden hôm 27/7 rằng kế hoạch bán 3 tàu ngầm tấn công cho Úc theo chương trình đối tác AUKUS sẽ “làm suy yếu một cách không thể chấp nhận được” hạm đội của Mỹ nếu không có kế hoạch rõ ràng để thay thế các tàu đó.
Ngoại trưởng Hoa Kỳ Antony Blinken và Bộ trưởng Quốc phòng Lloyd Austin đang có mặt ở bang Queensland để tham gia cuộc đối thoại AUSMIN hàng năm, trong đó, tiến trình thực hiện thỏa thuận về tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân, an ninh khu vực và năng lượng sạch sẽ là các vấn đề trọng tâm.
“Tôi rất tin tưởng”, ông Albanese nói với các phóng viên hôm 28/7 khi được hỏi về bức thư của đảng Cộng hòa gửi tổng thống Mỹ, trong đó nhìn nhận rằng tuy thỏa thuận AUKUS là “cực kỳ quan trọng” song nó không được phép làm suy yếu hạm đội của Hoa Kỳ.
Hoa Kỳ, Anh và Úc đã công bố thỏa thuận phòng thủ ba bên AUKUS vào năm 2021, theo đó Úc sẽ được nhận công nghệ tàu ngầm hạt nhân từ Hoa Kỳ.
Ông Albanese cho hay ông đã gặp các đảng viên Cộng hòa và Dân chủ của Mỹ bên lề hội nghị thượng đỉnh NATO ở Litva trong tháng này và thấy ấn tượng về “sự thống nhất ủng hộ của họ đối với AUKUS”.
Hoa Kỳ là đồng minh an ninh chính của Úc và đã cùng với Anh công bố hồi tháng 3 rằng Hoa Kỳ sẽ bán cho Úc 3 tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân lớp Virginia của Mỹ vào đầu những năm 2030, trước khi Anh và Úc sản xuất một lớp tàu ngầm mới – SSN-AUKUS – vào thập kỷ tiếp theo.
Bộ trưởng Quốc phòng Úc Richard Marles cho biết trong một cuộc phỏng vấn trên truyền hình Sky rằng Úc, quốc gia đã đồng ý đầu tư 3 tỷ đô la vào các cơ sở tàu ngầm của Hoa Kỳ, hiểu rằng có “áp lực đối với cơ sở công nghiệp của Mỹ” nhưng AUKUS vẫn “đi đúng lộ trình”.
Ông nói thêm: “Sự dàn xếp này sẽ có lợi cho cả 3 quốc gia là bởi vì chúng tôi sẽ phát triển một cơ sở công nghiệp ở quốc gia này, nơi sẽ đóng góp vào năng lực ròng của Úc, Anh và Mỹ”.
Tham vọng an ninh của Trung Quốc ở vùng Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương cũng sẽ được hai nước đồng minh an ninh thảo luận trong hai ngày họp.
Úc đang sắp xếp lại lực lượng phòng thủ của họ để đối phó với việc Trung Quốc tăng cường quân đội và Úc có kế hoạch tăng mạnh khả năng tấn công tầm xa, sản xuất tên lửa trong nước và hoạt động phối hợp với Hoa Kỳ và các quân đội khác trong khu vực. (Theo VOA).
