Trần Nguyên Thắng/ATNT Tours & Travel
La Mã là một trong những nền văn minh hơn 2,000 năm trước vẫn còn ảnh hưởng sâu đậm đến con người của thế kỷ 21. Mọi người trên thế giới hầu như ai cũng ao ước được một lần ghé qua thủ đô Rome của Ý để chiêm nghiệm về khoảng thời gian cách biệt giữa 2,000 năm.
Colosseum (hí viện lộ thiên) tại Rome xây vào đầu thế kỷ 1. (Hình: Alberto Pizzoli/AFP via Getty Images)
Lịch sử thành phố Roma bắt nguồn từ các khu định cư đầu tiên ở thị trấn Lazio. Theo truyền thuyết, có hai anh em sinh đôi Romulus và Remus được một con chó sói cứu sống và nuôi nấng cho bú. Lớn lên Romulus là người đã khai sinh ra thành phố, vì thế người ta đã dùng tên của Romulus đặt tên cho thành phố, được gọi là Roma. Du ngoạn Rome, nếu bạn bắt gặp hình tượng “Chó sói đang cho hai đứa bé bú” thì đó chính là hình ảnh của Romulus và Remus.
Về sau thành phố Roma phát triển thành một trung tâm văn hóa và được chọn làm kinh đô điều khiển cả một đế quốc vĩ đại. Vị trí Roma nằm gần như giữa trung tâm điểm của đế quốc và là nơi quyết định tất cả mọi công việc từ quân sự, hành chánh, trao đổi kinh tế, kiến trúc và nền giáo dục riêng biệt của đế quốc.
Để nắm vững sự kiểm soát tất cả các thuộc địa nằm xa, đế quốc La Mã đã không ngần ngại cho xây dựng các con đường Đông Tây Nam Bắc nối liền về kinh đô La Mã. Điều này không phải chỉ vì mục đích trao đổi kinh tế hàng hóa và giao lưu văn hóa giữa các thành phố thuộc địa với nhau, mà chủ tâm của đế quốc La Mã là dùng các con đường này để tiến quân thần tốc chinh phục thêm các thuộc địa mới, cũng như trấn áp các thuộc địa nào nổi dậy kháng cự họ.
Đọc tài liệu lịch sử về đế quốc La Mã, người ta không khỏi kinh ngạc về tổng số chiều dài các con đường đã được họ xây dựng. Trong thời cực thịnh của đế quốc, hơn 400,000 cây số đường sá lớn nhỏ nối liền 113 thành phố với nhau đã được đế quốc La Mã xây dựng. Trong số đó có hơn 80,000 cây số đường sá được lát gạch. Người ta có nói “Mọi con đường đều dẫn đến kinh đô Roma” thì quả thật cũng không ngoa.
Đế quốc La Mã ngày xưa đó đã tàn lụi 16 thế kỷ nay, nhưng các di tích kiến trúc của đế quốc này vẫn còn đang được đào xới tìm kiếm thêm trong thành phố Rome. Người ta tin rằng bên dưới các con đường quanh khu trung tâm thành phố hiện nay, những di tích về kiến trúc La Mã vẫn còn nguyên vẹn vì bị chôn vùi dưới lòng đất.
Ý ngày nay được thừa hưởng một nền văn hóa dài và đặc biệt thủ đô Roma để lại một di sản bao gồm những kiến trúc cổ đại, những nhà bác học, và những nghệ nhân lưu danh thiên cổ làm phong phú cho nền kỹ nghệ du lịch của nước Ý.
Di tích ở Roma thì rất nhiều, nhưng bạn có thể chia ra một số khu vực mà bạn muốn tìm hiểu du ngoạn. Vatican và “khu trung tâm La Mã cổ” được xem như là những điểm chính mà du khách thường đến thưởng ngoạn tại Roma. Khu trung tâm La Mã cổ bao gồm các di tích bên ngọn đồi Palatine Hill và Capitol Hill như khu Palatine, hội trường Forum La Mã, hí viện ngoài trời Colosseum, khải hoàn môn Constantine.
Còn Vatican! Đây là thủ đô và cũng là vương quốc của Kitô Giáo thế giới nằm ngay giữa lòng Rome. Vương quốc này bao gồm Vương Cung Thánh Đường Thánh Phêrô (St. Peter), quảng trường Thánh Phêrô, khu bảo tàng Vatican, nhà nguyện Sistine Chapel, cung điện Vatican, và thư viện Vatican. Vatican là một quốc gia có chủ quyền từ Tháng Hai, 1929.
Trở lại với “khu trung tâm La Mã cổ,” Palatine Hill là một ngọn đồi trong số bảy ngọn đồi của La Mã cổ đã được khai quật để cho thế giới ngày nay đến chiêm ngưỡng “dung nhan” của Roma xưa. Đây là một khu dinh thự cung điện dành riêng cho các hoàng đế La Mã và các nhà quý tộc. Người ta cho rằng Palatine Hill cũng chính là nơi mà hai anh em sinh đôi Romulus và Remus được con chó sói cứu sống và nuôi nấng.
Đối diện với khu Palatine này là hí viện lộ thiên Colosseum, du khách có thể đứng từ trên tầng cao của Colosseum để ngắm nhìn toàn cảnh của ngọn đồi Palatine Hill có hơn 2,600 năm lịch sử này. Tất cả di tích đều đã đổ nát theo thời gian. Hiện tại, các dinh thự trong khu Palatine đã và đang được thành phố cho sửa sang trùng tu lại. Những hàng thạch trụ, những thảm gạch, những dinh thự cung điện được các nhà khảo cổ cố gắng vẽ lại nét nguyên thủy ban đầu của chúng để du khách có thể hiểu biết thêm về kiến trúc La Mã cổ xưa.
Sau lưng Palatine Hill là ngọn đồi Capitol Hill nơi các nhà khảo cổ cũng tìm thấy di tích của hội trường Forum mà Romulus đã chính thức sáng lập ra thành phố La Mã cổ từ thế kỷ 8 trước công nguyên. Hội trường Forum này từng là nơi tập trung đời sống chính trị, xã hội, luật pháp và thương mại của đế quốc La Mã và đã tồn tại hơn 400 năm dưới các triều đại tiếp nối của đế quốc La Mã.
Đáng kể hơn hết là phải nói đến di tích Colosseum và khải hoàn môn Constantine hiện diện sừng sững trước mặt Palatine Hill. Colosseum là một “hí viện lộ thiên” vì danh từ này mang đầy đủ ý nghĩa hơn ba chữ “giác đấu trường.” Đây là nơi giải trí và các thú tiêu khiển dành cho nhà vua, quan lại và các nhà quý tộc giàu sang.
Tìm hiểu về kiến trúc của Colosseum là một điều rất đặc biệt và thú vị khi đến Roma. Riêng khải hoàn môn Constantine được xây dựng năm 315 Sau Công Nguyên do Hoàng Đế Constantine ra lệnh để ghi dấu chiến thắng Milvian của ông vào năm 312. Tuy nhiên, vài năm sau ông lại thiên đô, lập một thành phố mới Constantinople tức Istanbul của Turkey ngày nay.
Nếu “khu trung tâm La Mã cổ” và “Vatican” cho bạn háo hức thưởng ngoạn các di tích ngàn năm, thì các khu vực khác kể từ thời Phục Hưng đến ngày nay lại cho bạn cái nhìn khác về sự sinh hoạt nhộn nhịp sầm uất của Rome. Bạn hãy bắt đầu khám phá từ quảng trường Piazza Venezia (nơi có tòa nhà kiến trúc to lớn “Il Vittoriano” kỷ niệm nhà vua Victor Emmanuel đã có công thống nhất Ý vào cuối thế kỷ 19), đi dọc theo con phố Via Del Corso khoảng hơn 1.5 cây số là đến quảng trường đối diện Piazza Del Popolo. Tuy con đường không dài lắm nhưng có thể làm bạn mất 2-3 giờ vì các cửa hàng shopping hai bên cám dỗ bạn.
Hai bên trái và phải của con lộ Via Del Corso đều là những địa danh bạn không thể thiếu khi đến Rome. Bạn đi về bên trái là gặp đền Pantheon, chung quanh đền là những con đường nhỏ hẹp nhưng lúc nào cũng sầm uất sống động với các quán ăn – cà phê. Đây cũng là trung tâm chính trị và tài chính nên các cơ quan chính phủ, quốc hội và thị trường chứng khoán đều tụ về đây.
Còn nếu bạn đã chán khu vực đền Pantheon, bạn hãy đi về bên phải của Via Del Corso. Bây giờ bạn bước vào hai điểm nổi tiếng khác là Trevi Fountain và Spanish Steps. Nếu bạn chưa biết về hai khu nổi tiếng này, bạn hãy xem lại phim Roman Holidays do hai tài tử Audrey Hepburn và Gregory Peck đóng từ năm 1953. Bạn sẽ có dịp nhìn các địa điểm nổi tiếng của Rome trong cuốn phim hết sức lãng mạn và dễ thương này. Ngoài ra, bạn hãy nên ghé qua ngôi nhà thờ nhỏ nhắn Basilica Di Santa Maria in Cosmedin để thăm Mouth of Truth (Miệng của Sự Thật). Du khách nào đến đây cũng háo hức thò tay vào Mouth of Truth để chứng tỏ mình là người không biết nói dối!
Để mà đi bộ hết một vòng Roma thưởng ngoạn mọi di tích mà du khách ai cũng muốn đến thưởng ngoạn, nếu không có sự hiếu kỳ và đam mê chắc khó ai đủ can đảm làm một vòng Roma. Riêng tôi, nhờ vào một “cơ duyên,” tôi đã có dịp đi bộ lững thững một vòng những nơi nổi tiếng, có dịp thưởng ngoạn và hiểu biết thêm khá nhiều về Roma. Cơ duyên này đến khá bất ngờ khi tôi bị hai cao thủ cướp giật của Roma giật mất túi backpack của mình vào ngày cuối tuần. Xui xẻo là trong backpack lại có passport của mình nên đành phải ở lại Roma hai ngày đợi làm passport mới.
Xui xẻo vì mất giấy tờ, nhưng tôi vẫn có được điều may mắn là nhờ làm “người du khách bất đắc dĩ ở thành phố Roma” trong hai ngày này, tôi nhận ra rằng thành phố này vẫn đáng yêu, đã cho tôi nhiều điểm học hỏi đáng nhớ!
Vatican là thiên đường! “Diệu thủ thư sinh” và “Cướp giựt” là địa ngục hai bên! Tôi nhớ đến bức họa tranh “Sự Phán Xét Cuối Cùng” bên trong nhà nguyện Sistine.
(Du lịch-Ẩm thực)
