An Vui
Astro Tran làm việc tại nhà riêng, tại San Francisco năm 2017 – Ảnh: Vinh Trần
Dù chỉ học hết lớp 12, một chàng trai gốc Sài Gòn vẫn được Google và Facebook tuyển dụng và hiện đang định cư tại California, Hoa Kỳ.
Câu chuyện kỳ diệu này được tường thuật trên VnExpress ngày 25 Tháng Bảy 2023.
Nhân vật chính của câu chuyện là ông Trần Quang Vinh (37 tuổi), tên hiện tại là Astro Tran, người sáng lập và điều hành Murror.app, một công ty phần mềm, chuyên cung cấp các trợ lý AI (trí tuệ nhân tạo) như một giải pháp hỗ trợ người bị trầm cảm, ra đời năm 2022.
Hiện tại, công ty của Astro Tran có 15 người, là các bác sĩ chuyên khoa tâm thần và chuyên viên công nghệ ở khắp nơi trên thế giới. Astro Tran hy vọng cuối năm nay ông sẽ ra mắt công ty của mình.
Một đồng nghiệp từng làm chung với Astro Tran ở Meta (công ty mẹ của Facebook) và cũng là người cộng tác với ông để xây dựng Murror.app nhận xét: “Astro truyền cảm hứng cho nhiều đồng nghiệp, luôn lắng nghe và tạo điều kiện cho mọi người để cùng nhau đi lên. Astro không màng gánh trách nhiệm lớn hay nhỏ. Tôi hợp tác vì đồng cảm với câu chuyện, tin vào năng lực của bạn ấy và sứ mệnh của công ty sắp ra đời”.
Dù từng làm việc cho “ông lớn” công nghệ là Google và Meta, Astro Tran phải vật lộn với căn bệnh trầm cảm, khiến ông không cảm thấy niềm vui sống và luôn cảm thấy cô đơn.
Ông đã chia sẻ câu chuyện đời mình lên trang Murror.app và cho biết: Sinh ra và lớn lên ở Sài Gòn, cha ông là một nhạc sĩ, thành viên của một ban nhạc Rock đầu tiên ở Việt Nam. Năm 8 tuổi, cha mẹ ông ly hôn. Anh em ông sống với mẹ và họ phải di chuyển nhiều nơi, sống trong nhiều nhà trọ khác nhau.
Sự bất an và lo sợ hiện diện thường xuyên suốt tuổi thơ khiến Astro Tran chỉ thích làm bạn với máy tính, ông thích thú với phần mềm vẽ Microsoft Paint, rồi tìm tòi biết đến Illustrator, Photoshop và sử dụng thành thạo, sau đó tự thiết kế.
Việc người cha thỉnh thoảng mới xuất hiện trong cuộc sống của mẹ con ông không ngăn cản Astro Tran thần tượng cha mình. Nỗi khát khao được gặp cha nhiều hơn hình thành nên trải nghiệm bị bỏ rơi đầu tiên của ông.
Năm 15 tuổi, Astro Tran sống một mình khi mẹ tái hôn và em trai đi du học. Ông kể với VnExpress: “Mỗi tuần, mẹ sẽ đến mang đồ ăn và 100,000 đồng đặt trên tủ lạnh cho tôi rồi về”. Để không phải suy nghĩ, Astro nghe nhạc liên tục, đồng thời ngồi vẽ trên máy tính như một cách bộc lộ bản thân.
Lúc học trung học, Astro chỉ có cảm hứng học tiếng Anh và vẽ trên máy tính. Sau khi tốt nghiệp trung học, Astro không thi đại học mà đi học một khóa về đa phương tiện nhưng thầy chỉ dạy những điều ông đã biết nên ông nghỉ và xin làm thiết kế đồ họa, tự nuôi sống bản thân từ năm 19 tuổi.
Mức thu nhập của Astro từ 3 triệu đồng tăng dần lên $4,500 một tháng. Vào năm 27 tuổi, khi đã lập gia đình và sắp có con đầu lòng, một công ty mời Astro sang Hoa Kỳ với vị trí cố vấn thiết kế nhưng phút cuối, lời mời bị hủy do công ty thay đổi chính sách.
Astro vô cùng hụt hẫng. Vợ ông thấy thế đã khuyên Astro thử sang Hoa Kỳ tìm cơ hội cho mình. Astro đã liên lạc với những người bạn Hoa Kỳ từng làm việc chung nhờ họ trợ giúp. Một người trong số đó đã kết nối Vinh với người bạn của mình, từ đó Atro được giới thiệu với giám đốc một công ty ở San Francisco.
Và với $8,000 trong túi, Astro đến Hoa Kỳ để tham gia cuộc phỏng vấn đầu tiên ở San Francisco.
“Tôi lấy hết sự tự tin để bước vào cuộc phỏng vấn kéo dài 8 tiếng đồng hồ”, Astro kể lại.
Sau buổi phỏng vấn, giám đốc điều hành công ty cho Astro hai lựa chọn: Vị trí giám đốc thiết kế với mức lương như Astro đề nghị hoặc lương thấp hơn 15% nhưng có thêm cổ phần. Lúc đó vì chỉ muốn có tiền để trang trải, Astro chọn phương án đầu.
Những tháng đầu tiên sống ở Hoa Kỳ, Astro thuê phòng ở chung với người lạ cho rẻ, giá $800/tháng. Mỗi ngày ông đều canh giờ giảm giá ở siêu thị để đi mua thực phẩm. Hôm nào không có thời gian, ông ra khu phố China mua hai cái bánh bao giá $5 để qua bữa.
Dù có năng lực chuyên môn nhưng Astro lại giao tiếp kém, khả năng truyền đạt tiếng Anh không như mong đợi. Astro phải tập nói trước gương và chủ động nêu ý kiến trong cuộc họp để nhận góp ý từ đồng nghiệp. Nhờ những đồng nghiệp tốt chỉ dẫn, Astro dần khá lên. Chỉ sau một năm, Astro đã có thiết kế được báo Fox của Hoa Kỳ vinh danh là thiết kế đẹp nhất trong năm.
Tuy nhiên, cuộc sống một mình ở Hoa Kỳ khiến Astro luôn muộn phiền. Một lần, ông bị đau bụng bên trái, không tự đi được, đồng nghiệp đưa vào bệnh viện ông mới biết mình bị sạn thận. Ba ngày liền, Astro chỉ nằm trên giường, bớt đau thì gắng gượng dậy đi làm.
Vì thế, khi cuộc sống ổn hơn, Astro đón vợ con sang. Hai vợ chồng và đứa con nhỏ phải thuê căn nhà với giá bằng 1/4 tháng lương.
Bà Trần Ngọc Bích, vợ Astro, kể trong thời gian đó, chồng hết giờ làm ở công ty thì về ăn cơm xong lại ngồi làm việc đến đêm. Ông phải làm ba công ty cùng lúc để trang trải sinh hoạt và để dành tiền mua nhà và vợ ông cho biết: “Ngày nào tôi cũng thấy anh ngồi học, không cái này thì cái khác. Anh luôn nói phải luôn củng cố và học thêm kiến thức mới đi xa được”.
Sau khi sang Hoa Kỳ lập nghiệp được hai năm, năm 29 tuổi, Astro mua ngôi nhà đầu tiên và chuyển sang làm việc ở Google, sau hai lần nhận được thư mời phỏng vấn.
Nhớ lại cuộc phỏng vấn của Google, Astro kể với VnExoress: “Tôi mất bốn tháng thực hiện xong các quy trình tuyển dụng rồi mới được phỏng vấn. Tối trước ngày quan trọng, tôi lại bị sạn thận hành, phải nhờ vợ chở đến”.
Sau 8 tiếng đồng hồ ngồi giải ba bài thiết kế liên tục, Astro mới được phỏng vấn. Người tuyển dụng hỏi: “Tại sao tôi không thấy bằng cấp nào trong hồ sơ của anh?”. Astro đáp: “Tôi từng đi học, nhưng thấy làm là cách phát triển nhanh nhất, không sách vở nào theo kịp”.
Astro được nhận vào làm việc với vị trí thiết kế và “mức đãi ngộ như mơ”. Nhưng cũng ở đây, sau khi kiểm tra sức khỏe tổng quát, Astro mới biết mình bị trầm cảm do những tổn thương thời niên thiếu.
Lúc này Astro mới hiểu vì sao dù có vợ con, có công việc và thu nhập tốt, trong lòng ông luôn thấy cô đơn, trống rỗng. Hành trình tìm đến bác sĩ tâm lý để trị liệu của Astro cũng bắt đầu từ đây.
Sau ba năm làm việc ở Google thì COVID ập đến. Khi phải ở nhà, căn bệnh trầm cảm của Astro trở nặng hơn. Ông cảm thấy sợ bóng tối, không muốn vào nhà mà chỉ ra ngoài cửa đứng. Cứ vào phòng là ông lại khóc vì thấy cô đơn, ông biết thuốc trị trầm cảm đã phản tác dụng.
Khi đại dịch lắng xuống, Astro vẫn phải xin nghỉ phép vì lý do sức khỏe. Tâm trí bệnh khiến thể chất ông ngày càng sa sút. Để có thể giúp đỡ chồng, bà Bích cũng phải đi học khóa trị liệu với bác sĩ tâm lý.
Sau đó, Astro Tran quyết định nghỉ Google và sang Meta làm việc vì nghĩ mạng xã hội sẽ cho mình cơ hội tương tác nhiều hơn và được làm việc từ xa 100%, phù hợp với sức khỏe của ông.
Thuốc trị trầm cảm loại mới giúp ông lấy lại cân bằng, nhưng lại có tác dụng phụ là làm ông mất cảm hứng làm việc. Trong một cuộc họp của công ty, Astro không kiềm chế được cảm xúc, ông đã phản ứng thái quá với một đồng nghiệp.
Sau đó, ông tự thấy mình cần phải làm gì đó có ích cho đời, nhất là giúp những người trẻ, đặc biệt là những người trầm cảm như mình vượt qua bệnh tật.
Astro nghỉ việc ở Meta, chỉ trợ giúp công ty từ xa khi cần, và thành lập Murror.app.
Trong lá thư của người sáng lập trên trang web này, Astro kết luận: “Trận chiến cả đời với chứng trầm cảm đã truyền cảm hứng cho tôi thành lập Murror. Tôi muốn mang lại ý nghĩa cho những trải nghiệm của mình và bảo đảm rằng những người khác có thể học hỏi từ chúng để không ai phải chịu đựng những khó khăn tương tự trong tương lai.
Là cha của hai đứa con trai, tôi nhận ra tầm quan trọng của việc hiện diện bên cạnh chúng, nhưng chứng trầm cảm đã cản trở tôi… Tất cả những nỗi đau và khó khăn mà tôi phải chịu đựng đã thúc đẩy tôi đóng góp cho lĩnh vực sức khỏe tâm trí. Thông qua Murror, tôi mong muốn giáo dục mọi người về tầm quan trọng của sức khỏe tâm trí, đặc biệt là vai trò của người cha, tình bạn, tình anh em và mối quan hệ với các con trai…”.
(Cộng đồng người Việt ở Hoa Kỳ và thế giới)