Chính quyền Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden đang đề xuất một quy định mới nhằm hạn chế các công ty Trung Cộng tiếp cận các dịch vụ điện toán đám mây hàng đầu của Hoa Kỳ do Amazon và Microsoft cung cấp. Hoa Thịnh Đốn lo ngại Trung Cộng sẽ sử dụng các dịch vụ điện toán đám mây có trang bị các chip trí tuệ nhân tạo (AI) cao cấp của Hoa Kỳ để đào tạo các mô hình AI.
Tờ Wall Street Journal hôm 4-7 dẫn các nguồn thạo tin cho biết, quy định trên, nếu được thông qua, có thể đòi hỏi các nhà cung cấp dịch vụ điện toán đám mây như Amazon, Microsoft xin phép chính phủ Hoa Kỳ khi cung cấp dịch vụ này cho các khách hàng Trung Cộng.
Động thái mới nhất của Hoa Thịnh Đốn có nguy cơ đẩy cao căng thẳng giữa hai siêu cường kinh tế của thế giới sau khi hai bên liên tiếp tung ra các biện pháp hạn chế công nghệ nhằm vào nhau trong thời gian gần đây.
Hôm 3-7, Bắc Kinh thông báo hạn chế xuất khẩu các kim loại được sử dụng trong sản xuất chip cao cấp. Theo Bộ Thương mại Trung Cộng, kể từ ngày 1-8, các nhà xuất khẩu Trung Cộng sẽ phải xin phép để xuất khẩu một số hợp chất gallium và germanium. Đơn xin phép phải xác định danh tính nhà nhập khẩu và người dùng cuối cũng như mục đích sử dụng của hai kim loại này. Germanium được sử dụng trong các sản phẩm sợi quang và kính nhìn ban đêm, trong khi gallium là vật liệu quan trọng cho chất bán dẫn.
Đề xuất trên của Hoa Kỳ được xem là biện pháp để lấp một lỗ hổng lớn trong chính sách hạn chế Trung Cộng tiếp cận công nghệ chip cao cấp.
Các nhà phân tích an ninh quốc gia cảnh báo các công ty AI của Trung Cộng có thể đã lách luật kiểm soát xuất khẩu hiện tại của Hoa Kỳ bằng cách sử dụng các dịch vụ đám mây của Hoa Kỳ.
Các dịch vụ này cho phép khách hàng tiếp cận năng lực điện toán mạnh mẽ của Hoa Kỳ mà không cần mua thiết bị tiên tiến, kể cả những con chip cao cấp nằm trong danh sách hạn chế xuất khẩu của Hoa Kỳ, chẳng hạn như chip A100 của Nvidia.
“Nếu bất kỳ công ty Trung Cộng nào muốn tiếp cận chip Nvidia A100, họ có thể làm điều đó từ bất kỳ nhà cung cấp dịch vụ đám mây nào của Hoa Kỳ. Điều đó hoàn toàn hợp pháp”, Emily Weinstein, nhà nghiên cứu tại Trung tâm An ninh và công nghệ mới nổi Georgetown, nói.
Weinstein nhận định Hoa Kỳ cũng có thể hạn chế các công ty đám mây trong nước cung cấp dịch vụ cho người dùng có liên quan đến các dịch vụ quân sự, an ninh hoặc tình báo ở Trung Cộng và các nước khác đáng lo ngại khác.
Các nguồn tin biết Bộ Thương mại Hoa Kỳ dự kiến công bố quy định hạn chế tiếp cận dịch vụ đám mây của Hoa Kỳ trong vài tuần tới như một phần của việc mở rộng chính sách kiểm soát xuất khẩu chip cao cấp được triển khai hồi tháng 10 năm ngoái.
Trong số các nhà cung cấp dịch vụ đám mây của Hoa Kỳ, Amazon Web Services (AWS) của Amazon và Azure của Microsoft dự kiến bị ảnh hưởng nhiều nhất vì họ đang có hiện diện đáng kể tại thị trường Trung Cộng.
Lệnh cấm đối với các dịch vụ đám mây sẽ là hành động mới nhất trong một loạt các hành động ăn miếng trả miếng giữa Hoa Thịnh Đốn và Bắc Kinh đối với chip bán dẫn và các công nghệ tiên tiến khác.
Lo ngại về sự tiến bộ của Trung Cộng trong công nghệ AI, Hoa Thịnh Đốn đang tăng cường nỗ lực hạn chế cung cấp chip cũng như các sản phẩm và dịch vụ công nghệ khác cho các công ty Trung Cộng. Theo quy định được Hoa Kỳ công bố hồi năm ngoái, các nhà sản xuất chip của Hoa Kỳ phải xin phép Bộ Thương mại Hoa Kỳ để xuất khẩu một số chip nhất định được sử dụng trong điện toán AI tiên tiến và ứng dụng siêu máy tính được sử dụng trong các hệ thống vũ khí hiện đại.
Bắc Kinh đã đáp trả, bao gồm lệnh cấm một số công ty trong nước mua sản phẩm của Micron Technology, nhà sản xuất chip nhớ lớn nhất của Hoa Kỳ. Trong tuần này, Bộ trưởng Tài chính Hoa Kỳ Janet Yellen sẽ thực hiện chuyến công du đến Trung Cộng. Bà Yellen cho biết Mỹ muốn ngăn chặn vòng xoáy đi xuống trong quan hệ giữa hai nước giữa lúc các quan chức Hoa Kỳ lo ngại Trung Quốc có thể ngăn chặn Mỹ tiếp cận các hàng hóa quan trọng như linh kiện của pin xe điện. Trong khi đó, các quan chức Trung Cộng chỉ trích Hoa Kỳ Trong tuần này, Bộ trưởng Tài chính Hoa Kỳ Janet Yellen sẽ thực hiện chuyến công du đến Trung Cộng. Bà Yellen cho biết Mỹ muốn ngăn chặn vòng xoáy đi xuống trong quan hệ giữa hai nước giữa lúc các quan chức Hoa Kỳ lo ngại Trung Quốc có thể ngăn chặn Mỹ tiếp cận các hàng hóa quan trọng như linh kiện của pin xe điện. Trong khi đó, các quan chức Trung Cộng chỉ trích Hoa Kỳ tìm cách cản trở sự phát triển kinh tế của Trung Cộng.
Lê Linh
