(Tiếp theo)
Lùi lại một năm trước, vào thời điểm “Sa hoàng” Putin khởi động cuộc chiến tranh xâm lược tổng lực Ukraine, có thể nhận thấy rủi ro xung đột ở Biển Đông bắt đầu leo thang. Các cuộc tập trận rầm rộ của PLA bao vây đảo Đài Loan sau những phát biểu đầy mùi thuốc súng của nhà lãnh đạo Trung Cộng Tập Cận Bình khiến không ít người nghĩ chiến cuộc có thể bùng nổ ở Đông Á bất cứ lúc nào.
Thế nhưng, sự hung hăng của đám tướng lĩnh PLA giảm dần sau những thất bại của Nga trên chiến trường Ukraine. Rất thực dụng, các nhà lãnh đạo Trung Cộng rút kinh nghiệm từ thất bại của “người bạn tốt nhất”; và họ thay đổi cách tiếp cận và chuyển mục tiêu sang… Siberia, Viễn Đông của Nga và Việt Nam. Kể từ Tháng Năm 2023, nhóm tàu nghiên cứu Hướng Dương Hồng 10 cùng tàu kiểm ngư, dân quân biển, hộ tống hạm tên lửa ngang nhiên hoạt động trong vùng biển thuộc chủ quyền Việt Nam.
Nhiều lần, nhóm tàu này vào sát bờ biển tỉnh Khánh Hòa, quân cảng Cam Ranh, các giàn khoan của liên doanh dầu khí Vietsovpetro, gọi loa xua đuổi các tàu kiểm ngư, cảnh sát biển Việt Nam. Hà Nội cảm nhận rõ móng vuốt của con rồng Trung Hoa đang kề tới cổ và giờ đây chỉ có Hoa Kỳ mới có khả năng đối trọng. Năm 2021, trong chuyến thăm Việt Nam, Phó Tổng thống Hoa Kỳ Kamala Harris đã chìa bàn tay hữu nghị với Hà Nội khi gợi ý về việc nâng cấp quan hệ hai nước lên tầm “chiến lược toàn diện”.
Cho tới thời điểm này, Hoa Kỳ là nhà tài trợ chính trang bị khí tài quân sự cho lực lượng cảnh sát biển Việt Nam với nhiều tàu tuần duyên hiện đại và hàng chục xuồng cao tốc. Phi công Việt Nam được đào tạo sử dụng máy bay huấn luyện F5 và T6 Texan II từ 2019, trước khi tiếp cận sử dụng F16. Trong đại dịch COVID-19, Việt Nam đã nhận được sự hỗ trợ lớn nhất, hơn 40 triệu liều vaccine được trao tặng hoàn toàn miễn phí cùng trang thiết bị điều trị và đội ngũ nhân viên CDC đến từ Hoa Kỳ. Nhân dân Việt Nam biết rõ ai là bạn, ai là thù. Nhưng “lẽ phải” của đảng cầm quyền thì luôn đi ngược với lẽ phải và sự lựa chọn của người dân.
Sự trở lại của USS Ronald Reagan trong khuôn khổ “hợp tác, giao lưu” thực chất là một nỗ lực mới sau quãng thời gian gián đoạn và nguội lạnh giữa Hà Nội và Hoa Thịnh Đốn. Sự phụ thuộc chính trị lẫn quân sự của Hà Nội vào Moscow trên thực tế sâu đậm hơn người ta tưởng rất nhiều. Nhưng giờ đây, khi “đế quốc Đỏ” vĩ đại trên bờ sụp đổ, “cây tre Việt Nam” sẽ phải có lựa chọn mới. Vấn đề nâng cấp quan hệ Việt-Mỹ được xem xét trở lại, với mức độ cấp thiết hơn.
Có lẽ sự ngả nghiêng của “cây tre Việt Nam” sang Hoa Kỳ lần này đã trở thành căn nguyên sâu xa của vụ bạo loạn ở Dak Lak vừa qua? Phải chăng Bắc Kinh đã đứng sau sự kiện trên khi phá hoại và gây bất ổn nội bộ Việt Nam như một cái tát vào mặt Hà Nội với lời nhắc rằng Trung Cộng có thể phá hoại ngay trong lòng Việt Nam nếu Hà Nội đung đưa đi dây với Hoa Kỳ?
Một sự kiện quan trọng khác, cũng “trùng hợp” với loạt diễn biến chính trị ở trên là chuyến thăm Việt Nam của Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk Yeol dẫn đầu đoàn chaebol đình đám tới tìm kiếm cơ hội hợp tác làm ăn ở Việt Nam. Ngay sau khi cái ghế gãy bên bờ hồ Gươm, nơi cặp Võ Văn Thưởng – Yoon Suk Yeol ngồi tâm sự, được thay mới, thì những thỏa thuận hợp tác có giá trị $2 tỷ đã được hai nước ký kết. Hàn Quốc là một trong những đồng minh hùng mạnh nhất châu Á của Mỹ và cũng từng là quốc gia tham chiến cuộc chiến Việt Nam.
Chiếc CVN-76 được đặt theo tên Ronald Reagan, vị tổng thống thứ 40 của Hoa Kỳ, người có vai trò chính trong việc hạ bệ chủ thuyết cộng sản để kết thúc Chiến tranh lạnh. Sự xuất hiện biểu tượng hùng mạnh của nước Mỹ cùng với thông điệp lịch sử ẩn chứa có lẽ là chi tiết ít được chú ý nhưng không phải không có ý nghĩa trong sự kiện thoạt nhìn chỉ mang tính “giao lưu” này.
Trên mạng xã hội Việt Nam, người dân lại được dịp trầm trồ trước sức mạnh quân sự Hoa Kỳ. Nó không chỉ thể hiện sự thích thú thán phục trước sức mạnh cơ bắp của một cường quốc quân sự. Nó còn cho thấy ý nguyện người dân về sự chọn phe, về sự cần thiết và “đương nhiên” của việc chọn chỗ đứng như thế nào là đúng đắn với dòng chảy thời sự và đúng đắn với tính lịch sử của dân tộc.
Ai cũng thấy rõ điều đó, chỉ có những kẻ “thờ địch” là không (Hết)
Tùng Phong
