Tổng thống Mỹ Joe Biden chưa từng gặp trực tiếp Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình kể từ khi ông lên nắm quyền hồi năm 2021
Trung Quốc hôm 21/6 đáp trả bình luận của Tổng thống Mỹ Joe Biden gọi Chủ tịch Tập Cận Bình là ‘nhà độc tài’. Bắc Kinh cho rằng bình luận này là ‘lố bịch’ và ‘khiêu khích’, trong tranh cãi bất ngờ giữa hai nước ngay sau nỗ lực giảm căng thẳng của cả hai bên.
Phát biểu của ông Biden được đưa ra chỉ một ngày sau khi Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken đến Bắc Kinh để ổn định quan hệ song phương mà Trung Quốc cho là đang ở mức thấp nhất kể từ khi hai nước thiết lập quan hệ chính thức.
Dự một buổi gây quỹ ở California, ông Biden nói rằng ông Tập đã mất mặt khi một khinh khí cầu nghi là phương tiện gián điệp của Trung Quốc đã bị bắn tan tành trên bầu trời nước Mỹ trong thời gian trước đây của năm nay. Ông Biden đưa ra bình luận cá nhân về nhà lãnh đạo Trung Quốc trong khi Ngoại trưởng Blinken trước đó nói rằng hai nước nên đóng lại chương đó.
“Lý do ông Tập Cận Bình rất bực mình khi tôi bắn hạ quả khinh khí cầu đó với hai chiếc thùng chứa đầy thiết bị gián điệp là ông ấy không biết nó ở đó”, ông Biden nói.
“Đó là sự mất mặt lớn cho các nhà độc tài. Khi họ không biết chuyện gì đã xảy ra. Khinh khí cầu không nên bay đến nơi đó. Nó đã đi chệch hướng”, Tổng thống Biden nói thêm.
Ông Biden cũng nhận định rằng Trung Quốc ‘đang gặp những khó khăn kinh tế thật sự’.
Phát ngôn nhân Bộ Ngoại giao Trung Quốc cho rằng phát biểu của ông Biden là ‘cực kỳ lố bịch’ và ‘vô trách nhiệm’.
Bày tỏ sự sự bất bình mạnh mẽ, phát ngôn nhân Bộ Ngoại giao Trung Quốc, bà Mao Ninh, nói rằng bình luận của ông Biden xuyên tạc sự thật, vi phạm nghi thức ngoại giao và phẩm giá chính trị của Trung Quốc một cách nghiêm trọng.
“Đó là sự khiêu khích chính trị công khai”, bà Mao nói trong một cuộc họp báo.
Khi được hỏi ông Tập biết đến đâu về hành trình của khinh khí cầu, bà Mao nhắc lại lời giải thích trước đây của Trung Quốc rằng việc khinh khí cầu bay qua không phận nước Mỹ là ngoài ý muốn trong tình huống ngoài tầm kiểm soát của họ.
“Ông Biden chỉ được cái to mồm”, ông Ngô Tâm Bá, giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Mỹ tại Đại học Phúc Đán, Thượng Hải, nói.
“Tin tưởng lẫn nhau là điều mà Trung Quốc đã nhấn mạnh, vì vậy những bình luận của ông Biden rất phá hoại và gây tổn hại”, ông Ngô nói, đồng thời cho rằng những bình luận này có thể không hoàn toàn làm vô hiệu những gì mà ông Blinken đã đạt được trong chuyến thăm Trung Quốc.
Ông Blinken và ông Tập trong cuộc gặp hôm 19/6 đã nhất trí ổn định sự cạnh tranh gay gắt giữa Washington và Bắc Kinh để nó không biến thành xung đột.
Phát biểu từ Moscow, phát ngôn nhân Điện Kremlin, ông Dmitry Peskov, cho rằng bình luận của ông Biden mâu thuẫn với nỗ lực của Ngoại trưởng Mỹ nhằm giảm căng thẳng với Bắc Kinh và mô tả phát biểu này là ‘không thể hiểu được’.
“Đây là những biểu hiện rất mâu thuẫn trong chính sách đối ngoại của Mỹ, cho thấy tính chất không thể lường trước”, ông Peskov nói trước báo giới hôm 21/6 (VOA).