Tòa Bạch Ốc ngày 5/6 nói các hành động của Trung Quốc ở eo biển Đài Loan và Biển Đông phản ánh “sự hiếu chiến ngày càng tăng” của quân đội Bắc Kinh, làm tăng nguy cơ xảy ra sai sót và tổn hại.
Hải quân Hoa Kỳ hôm 4/6 đã công bố một đoạn video về cái mà họ gọi là “sự tương tác không an toàn” ở eo biển Đài Loan, trong đó một tàu chiến Trung Quốc cắt ngang trước mặt một tàu khu trục của Hoa Kỳ.
Phát ngôn Tòa Bạch Ốc John Kirby nói với các phóng viên, đề cập đến điều mà ông gọi là hành vi chặn đường “không an toàn” và “thiếu chuyên nghiệp” của Trung Quốc: “Không lâu nữa sẽ có tổn thương”.
Ông Kirby nhấn mạnh Hoa Kỳ sẽ tiếp tục bảo vệ quyền tự do di chuyển trên không và trên biển.
“Tôi muốn nghe Bắc Kinh biện minh cho những gì họ đang làm,” ông Kirby nói. “Các vụ ngăn chặn trên không và trên biển xảy ra mọi lúc. Chúng tôi cũng làm điều đó. Sự khác biệt là … khi chúng tôi cảm thấy cần phải làm điều đó, nó được thực hiện một cách chuyên nghiệp.”
Ông Kirby nói nếu Bắc Kinh muốn đưa ra thông điệp rằng Hoa Kỳ không được hoan nghênh trong khu vực hoặc họ muốn máy bay và tàu của Hoa Kỳ ngừng hoạt động ủng hộ luật pháp quốc tế, thì điều đó sẽ không thành công. “Điều đó sẽ không xảy ra,” ông nói.
Trong một thông tin khác liên quan tới Trung Quốc, một cơ quan nghiên cứu an ninh Úc hôm 5/6 cho biết Bắc Kinh dẫn đầu nghiên cứu về 19 trong số 23 lĩnh vực công nghệ mà đối tác quốc phòng AUKUS của Úc-Anh-Mỹ ưu tiên, bao gồm công nghệ siêu thanh, tác chiến điện tử và tàu không người lái dưới biển.
Viện Chính sách Chiến lược Úc (ASPI) hôm 6/6 nói cuộc khảo sát của họ đối với các bài báo khoa học hàng đầu thế giới cho thấy Trung Quốc dẫn đầu nghiên cứu về hầu hết các công nghệ có khả năng thuộc cái gọi là Trụ cột Hai của quan hệ đối tác quốc phòng.
Việc chia sẻ công nghệ quốc phòng của Hoa Kỳ được kiểm soát chặt chẽ và các nhà phân tích Hoa Kỳ trước đây đã nói rằng các rào cản quan liêu có thể làm chậm không chỉ chương trình tàu ngầm nguyên tử AUKUS mà còn cả “Trụ cột Hai” – sự thúc đẩy hợp tác giữa các quốc gia trong công nghệ siêu thanh và phản siêu thanh, lượng tử, AI và tác chiến điện tử.
ASPI cho biết phân tích hai triệu bài báo khoa học của họ cho thấy Bắc Kinh dẫn đầu trong cả nghiên cứu siêu thanh và công nghệ chống lại nó, chiến tranh điện tử và các khả năng quan trọng dưới biển.
Máy bay và vũ khí siêu thanh di chuyển nhanh hơn năm lần so với tốc độ âm thanh và có thể được phóng từ không gian gần, thu hẹp thời gian bị phát hiện. Công nghệ phát hiện siêu âm sử dụng các cảm biến và thuật toán dựa trên không gian để phân tích quỹ đạo nhanh chóng, ASPI cho biết.
ASPI nói các phương tiện tự hành dưới nước có thể thực hiện các nhiệm vụ tầm xa mà không cần người điều khiển từ xa, để giám sát hoặc chiến tranh chống tàu ngầm.
Vấn đề về khả năng hoạt động dưới nước lại nổi lên vào tháng 9 năm 2022 khi các vụ nổ không rõ nguyên nhân dưới đáy biển làm vỡ đường ống Nord Stream 1 và 2 nối Nga và Đức qua Biển Baltic. Hoa Kỳ gọi vụ việc là phá hoại. Moscow đổ lỗi cho phương Tây. Không bên nào cung cấp được bằng chứng.
ASPI cho biết, ở một số lĩnh vực, các quốc gia AUKUS kết hợp đã dẫn đầu nghiên cứu toàn cầu, bao gồm cả rô-bốt tiên tiến, kỹ thuật đảo ngược AI của đối thủ, khả năng an ninh mạng và cảm biến lượng tử.
Hoa Kỳ dẫn đầu về điện toán lượng tử – thế hệ máy tính tiếp theo dự kiến sẽ giải quyết các vấn đề nan giải và cho phép giao tiếp nhanh hơn. ASPI nói cảm biến lượng tử có thể được sử dụng để phát hiện mối đe dọa để phòng thủ.
++Cạnh tranh
Báo cáo của ASPI cho biết: “Trên một số lĩnh vực công nghệ, sự dẫn đầu của Trung Quốc lớn đến mức không có quốc gia nào vượt quá tỷ trọng của nước này – nhấn mạnh tầm quan trọng của tác động tăng tốc của sự hợp tác lớn hơn giữa các đối tác có cùng chí hướng”.
Việc chuyển giao công nghệ tàu ngầm chạy bằng năng lượng nguyên tử – lĩnh vực mà Mỹ có lợi thế về năng lực so với Trung Quốc – cho Úc là dự án AUKUS nổi tiếng nhất.
Các đối tác của AUKUS cho biết vào tháng 3 năm nay rằng Úc sẽ chi tới 245 tỷ đô la để mua các tàu ngầm tấn công chạy bằng năng lượng nguyên tử từ đầu những năm 2030, tăng cường an ninh khu vực ở Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương khi Trung Quốc tiến hành mở rộng hải quân nhanh chóng.
Bộ trưởng Bộ Công nghiệp Quốc phòng Pat Conroy sẽ tới Hoa Kỳ trong tuần này để thảo luận với Quốc hội về dự thảo luật cho phép bán hai tàu ngầm lớp Virginia của Hoa Kỳ cho Úc và việc sử dụng ngân quỹ của Úc để mở rộng năng lực của nhà máy đóng tàu hải quân Hoa Kỳ.
Một dự thảo đề nghị được đệ trình lên Quốc hội Hoa Kỳ vào tháng 5 cho biết Tổng thống Joe Biden có thể chuyển giao đến hai tàu ngầm loại Virginia từ Hải quân Hoa Kỳ cho Úc để “duy trì phòng vệ chung của chúng ta.” (VOA)
