Bộ nhớ do công ty Mỹ MicronTechnology sản xuất được trưng bày tại cuộc triễn lãm công nghệ ở Frankfurt, Đức, ngày 14/7/2015.
Công ty công nghệ Extreme Networks của Hoa Kỳ năm ngoái tuyên bố đã đình chỉ mọi hoạt động kinh doanh ở Nga để chứng tỏ tình đoàn kết với người dân Ukraine “đang sống dưới làn đạn”.
Nhưng Reuters đã phát hiện ra rằng, trong khi công ty giao dịch công khai của Mỹ đang ngừng hoạt động ở Nga thì người quản lý cấp cao nhất của họ trong khu vực không hề ngừng kinh doanh ở đó.
Ông Sergey Gusakov, trong lúc vẫn còn làm quản lý của công ty Extreme tại các nước cộng hòa thuộc Liên Xô cũ, đã thành lập công ty riêng vào tháng 4 năm ngoái để cung cấp cho khách hàng Nga thiết bị công nghệ thông tin do đối thủ cạnh tranh của công ty ông sản xuất, theo các cuộc phỏng vấn với hai người quen thuộc với vấn đề này, cũng như theo hồ sơ công ty và hồ sơ hải quan của Nga.
Các thiết bị công nghệ thông tin do công ty Vektor-T của ông Gusakov bán ở Nga được lắp ráp tại Trung Quốc và chứa các bộ vi xử lý của Mỹ, theo những người quen thuộc với vấn đề này và các bức ảnh mà Reuters có được.
Kết quả cuối cùng: các bộ vi xử lý do các công ty chip của Hoa Kỳ sản xuất vốn đã cấm bán sản phẩm của họ cho Nga – như Extreme đã làm – đã tìm đường đến Nga bằng cách cài lẫn trong thiết bị Trung Quốc, cho thấy giới hạn của các chế tài thương mại của Hoa Kỳ.
Một cuộc điều tra của Reuters vào cuối năm ngoái cho thấy các lệnh cấm xuất khẩu tự nguyện của các công ty công nghệ và các chế tài rộng rãi hơn của phương Tây áp dụng sau khi Moscow tiến hành cuộc xâm lược toàn diện vào Ukraine vào tháng 2 năm ngoái đã không ngăn được hàng tỷ đô la máy tính và các linh kiện điện tử khác chảy vào Nga thông qua mạng lưới các nhà cung cấp bên thứ ba.
Khi được Reuters liên hệ về công việc kinh doanh riêng của mình, ông Gusakov nói: “Đây là chuyện hư cấu. Tạm biệt.”
Ông Gusakov đã điều hành việc kinh doanh song song của mình trong hơn một năm mặc dù một đồng nghiệp đã cảnh báo ban lãnh đạo cấp cao của Extreme vào mùa hè năm 2022 rằng việc ông này dính líu vào chuyện bán công nghệ cho Nga có thể vi phạm các quy tắc của công ty.
“Những vi phạm này sẽ dẫn đến ảnh hưởng nặng nề đối với danh tiếng của công ty Extreme trong bối cảnh chiến tranh ở Ukraine,” thư khiếu nại nói.
Khi được hỏi về các hoạt động bên lề của ông Gusakov, phát ngôn viên của Extreme nói với Reuters rằng vấn đề đang được điều tra bởi bộ phận pháp lý của công ty và cố vấn bên ngoài.
Họ từ chối bình luận về hoạt động của Vektor-T, nói rằng nó nằm ngoài tầm kiểm soát của Extreme và không trả lời các câu hỏi về tình trạng hiện tại của ông Gusakov với công ty.
Phát ngôn viên nói Extreme “rất coi trọng nghĩa vụ tuân thủ các biện pháp kiểm soát xuất khẩu của Hoa Kỳ” và không có hoạt động kinh doanh nào ở Nga.
Năm ngoái, Reuters đã phơi bày cách Extreme, trước cuộc xâm lược Ukraine, đã cung cấp thiết bị công nghệ thông tin cho một công ty quân sự do Mỹ hậu thuẫn để sản xuất phi đạn cho hệ thống phòng không S-400, một trong những vũ khí tinh vi nhất của Nga.
Vào tháng 10, Extreme đã xác nhận những phát hiện của Reuters, nói rằng các sản phẩm của họ đã đến tay “những kẻ xấu” và nói với các nhà quản lý Hoa Kỳ rằng họ sẽ điều tra các nhân viên đương nhiệm và tiền nhiệm về khả năng có liên quan và thực hiện các biện pháp kiểm soát xuất khẩu “tốt nhất.”
Nhiều nơi bán lại
Vào tháng 4 năm ngoái, Extreme đã tổ chức lại văn phòng khu vực bằng cách chuyển ông Gusakov và một số nhân viên ở Moscow sang Kazakhstan, theo hai người quen thuộc với vấn đề. Ông Gusakov, người đã gia nhập Extreme vào năm 2010, theo một hồ sơ đăng trên trang web của công ty, vẫn giữ chức vụ quản lý khu vực của CIS, một nhóm các nước cộng hòa thuộc Liên Xô cũ.
Nhưng vào ngày 13/4/2022, ông Gusakov đồng sáng lập OOO Vektor-T tại thành phố Oryol của Nga, hồ sơ công ty ở Nga cho thấy. Ông đã không thông báo cho Extreme, theo những người quen thuộc với vấn đề này.
Trên trang web của Vektor-T, đã được đăng ký ba tuần trước đó, công ty cho biết họ phát triển và sản xuất một loạt thiết bị mạng máy tính cho thị trường Nga. Doanh nghiệp này đã công bố doanh thu khoảng 1 triệu đô la vào năm ngoái, theo một hồ sơ pháp lý.
Các sản phẩm do Vektor-T bán được sản xuất tại Trung Quốc bởi công ty Yunke China Information Technology, được biết đến nhiều hơn với thương hiệu DCN, theo hai người quen thuộc với vấn đề này. Các bức ảnh do Reuters thu được về bên trong của các công tắc được bán dưới nhãn hiệu DCN và Vektor-T cho thấy chúng giống hệt nhau.
Ông Gusakov và Vektor-T đã không trả lời các câu hỏi về việc sử dụng công nghệ DCN. DCN xác nhận xuất khẩu sản phẩm sang Nga nhưng từ chối bình luận về mối quan hệ kinh doanh với Vektor-T.
Trong một năm tính đến ngày 31 tháng 3, DCN đã xuất khẩu thiết bị trị giá ít nhất 11 triệu đô la sang Nga, bao gồm các chuyến hàng đến Vektor-T, hồ sơ hải quan Nga cho thấy.
Các sản phẩm DCN chứa các bộ vi xử lý của Hoa Kỳ do công ty Marvell Technology, có trụ sở tại Wilmington, Delaware, và Lattice Semiconductor, ở Hillsboro, Oregon, sản xuất, theo hai người quen thuộc với vấn đề này.
Một giám đốc điều hành cấp cao của DCN nói với Reuters rằng công ty phụ thuộc vào chất bán dẫn từ Marvell cho một số sản phẩm của mình, đồng thời cho biết công ty Hoa Kỳ “có nhiều đại lý ở Trung Quốc.” Về Lattice, giám đốc điều hành đầu tiên cho biết DCN sử dụng chip máy tính của họ, nhưng sau đó đã rút lại và nói rằng công ty không sử dụng chúng. Ông nói: “Tỷ lệ công nghệ Hoa Kỳ trong các sản phẩm DCN là rất nhỏ.”
Giám đốc điều hành DCN từ chối bình luận về việc liệu công ty Trung Quốc có được Marvell và Lattice cho phép xuất khẩu sản phẩm của họ sang Nga hay không.
Marvell đã gửi email cho Reuters rằng họ không bán cho Nga và tất cả các nhà phân phối cũng như khách hàng của họ ở Trung Quốc phải xác nhận rằng các sản phẩm sẽ không được bán lại cho Nga. Phát ngôn viên của công ty cho biết Marvell đã không vận chuyển trực tiếp đến DCN trong 10 năm nhưng nói thêm rằng không phải lúc nào họ cũng có thể theo dõi nơi các sản phẩm của mình kết thúc.
Phát ngôn viên nói: “Có thể một số khách hàng của nhà phân phối có thể bán lại sản phẩm cho các công ty mà Marvell hoặc các nhà phân phối của họ không biết, không thấy, hay không kiểm soát.”
Lattice nói với Reuters rằng họ đã ngừng mọi hoạt động bán hàng cho Nga khi Ukraine bị xâm lược và hoàn toàn tuân thủ các quy định xuất khẩu của Hoa Kỳ. Công ty đã không giải quyết các câu hỏi của Reuters về việc liệu DCN có phải là khách hàng hay không (VOA).