Tổng thống Nga Vladimir Putin tham dự cuộc họp với phái đoàn các nhà lãnh đạo Châu Phi để thảo luận về đề xuất của họ về các cuộc đàm phán hòa bình giữa Nga và Ukraine, tại Saint Petersburg, Nga, ngày 17 tháng 6 năm 2023. (Pavel Bednyakov/RIA Novosti)
Tổng thống Nga Vladimir Putin ngày thứ Bảy đưa ra cho các nhà lãnh đạo Châu Phi đang nỗ lực làm trung gian điều giải trong cuộc chiến ở Ukraine một danh sách những lý do vì sao ông tin rằng nhiều đề xuất của họ là sai lầm, dội nước lạnh vào kế hoạch vốn đã bị Ukraine phần nhiều bác bỏ.
Các nhà lãnh đạo Châu Phi đang tìm kiếm sự đồng tình đối với một loạt những “biện pháp xây dựng lòng tin,” ngay cả khi Kyiv tuần trước bắt đầu cuộc phản công nhằm đẩy lùi quân Nga ra khỏi các dải lãnh thổ phía nam và đông của Ukraine mà họ chiếm đóng.
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy cho biết sau khi gặp gỡ các nhã lãnh đạo Châu Phi ở Kyiv vào ngày thứ Sáu rằng các cuộc đàm phán hòa bình sẽ yêu cầu Moscow phải rút quân ra khỏi lãnh thổ Ukraine bị chiếm đóng, điều mà Nga đã nói là không thể thương lượng được.
Ông Putin mở đầu cuộc hội đàm ngày thứ Bảy với đại diện của Senegal, Ai Cập, Zambia, Uganda, Cộng hòa Congo, Comoros và Nam Phi tại một cung điện gần St Petersburg bằng cách nhấn mạnh cam kết của Nga đối với lục địa này.
Nhưng sau các phần trình bày của các tổng thống Comoran, Senegal và Nam Phi, ông chen vào để phản bác các giả định của kế hoạch – dựa trên việc chấp nhận các đường biên giới được quốc tế công nhận – trước khi để cho các phần trình bày được tiếp tục.
Ông Putin nhắc lại quan điểm của mình rằng Ukraine và các đồng minh phương Tây đã khơi mào cuộc xung đột từ lâu trước khi Nga đưa lực lượng vũ trang của mình qua biên giới vào tháng 2 năm ngoái, điều mà phương Tây và Kyiv phủ nhận.
Ông nói phương Tây, chứ không phải Nga, chịu trách nhiệm về việc giá lương thực toàn cầu tăng mạnh vào đầu năm ngoái, ảnh hưởng đặc biệt nặng nề đến Châu Phi.
Ông nói với phái đoàn rằng xuất khẩu lúa gạo của Ukraine từ các cảng ở Biển Đen mà Nga đã cho phép trong năm qua không giúp ích gì để giảm bớt những khó khăn của Châu Phi với giá lương thực cao vì phần lớn chúng đã được chuyển đến các nước giàu có.
Và ông nói Nga chưa bao giờ khước từ các cuộc đàm phán với phía Ukraine, vốn đã bị Kyiv ngăn chặn. Tuy nhiên, Moscow đã nhiều lần nói rằng bất cứ hòa bình nào cũng phải cho phép “những thực tế mới,” có nghĩa là việc họ tuyên bố sáp nhập năm tỉnh của Ukraine, bốn trong số đó họ chỉ kiểm soát một phần – một lằn ranh đỏ đối với Kyiv.
Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov phát biểu trên truyền hình rằng Moscow có cùng chung “các cách tiếp cận chính” của kế hoạch của Châu Phi, nhưng phát ngôn viên Điện Kremlin Dmitry Peskov được các hãng thông tấn Nga dẫn lời nói rằng kế hoạch này “khó thực hiện.”
Ông Peskov nói ông Putin thể hiện sự quan tâm đối với kế hoạch mà Tổng thống Nam Phi Cyril Ramaphosa nêu ra trong phần trình bày của mình và Nga sẽ tiếp tục đối thoại với các nước Châu Phi.
Ông Lavrov nói họ không mang đến cho nhà lãnh đạo Nga bất cứ thông điệp nào từ ông Zelenskyy.
Ông Putin cho biết Moscow “sẵn sàng đối thoại mang tính xây dựng với bất kì ai muốn thiết lập hòa bình trên nguyên tắc công bằng và thừa nhận lợi ích chính đáng của các bên.”
Không có chi tiết nào được công bố ngay lập tức về các cuộc đàm phán song phương mà ông Ramaphosa, chủ nhà của hội nghị thượng đỉnh vào tháng 8 với Brazil, Nga, Ấn Độ, Trung Quốc và Nam Phi, đã nói rằng ông sẽ tổ chức với ông Putin.
Kể từ khi Tòa án Hình sự Quốc tế truy tố ông Putin vào tháng 3 về tội ác chiến tranh – điều mà ông bác bỏ – Nam Phi, với tư cách là thành viên của tòa án, rơi vào vị thế khó xử là sẽ buộc phải bắt giữ ông nếu ông đặt chân đến đó (VOA).
