Động thái này được chứng minh là cần thiết để chống lại các trò gian lận trực tuyến, nhưng sẽ tiếp tục làm giảm quyền tự do ngôn luận trực tuyến.
Chính phủ Việt Nam đang chuẩn bị bắt buộc người dùng Facebook, TikTok và các mạng truyền thông xã hội khác phải xác minh danh tính của họ, với lý do cần phải chống lại lừa đảo trực tuyến và các hình thức tội phạm mạng khác.
Trong một báo cáo được công bố trên trang web của mình vào thứ Hai, Cơ quan Phát thanh và Thông tin Điện tử của Bộ Thông tin tuyên bố rằng một sửa đổi sẽ được thực hiện đối với Luật Viễn thông vào cuối năm nay, khiến các nền tảng nói trên bắt buộc phải yêu cầu các cá nhân và nhóm xác nhận danh tính khi đăng ký tài khoản.
“Có những lúc cơ quan chức năng xác định được chủ tài khoản mạng xã hội vi phạm pháp luật nhưng không truy ra được vì tội phạm đó sử dụng các ứng dụng xuyên biên giới,” truyền thông nhà nước dẫn lời Thứ trưởng Bộ Thông tin Nguyễn Thanh Lâm cho biết, theo Reuters . “Các tài khoản chưa được xác minh, bất kể trên các nền tảng trong nước hay nước ngoài như Facebook, TikTok, YouTube, đều sẽ bị xử lý.”
Cũng như nhiều biện pháp an ninh mạng, cơ sở hợp pháp của việc chống lại hoạt động tội phạm – Việt Nam là một trong những quốc gia có tỷ lệ lừa đảo trực tuyến cao nhất ở châu Á, theo Liên minh chống lừa đảo toàn cầu – khó có thể tách rời khỏi các mục tiêu chính trị hơn. Biện pháp này sẽ tước bỏ một cách hiệu quả tình trạng ẩn danh của những người sử dụng phương tiện truyền thông xã hội mà đằng sau đó họ có thể phổ biến một cách an toàn những lời chỉ trích Đảng Cộng sản Việt Nam (ĐCSVN) cầm quyền. Xét cho cùng, ở Việt Nam “các hoạt động tội phạm” cũng bao gồm việc sản xuất và truyền bá “tuyên truyền chống nhà nước” – một phạm trù rộng lớn cấm những lời chỉ trích thậm chí khá tầm thường đối với chế độ ĐCSVN.
Thật vậy, trong những năm gần đây, chính phủ Việt Nam đã truy tố ngày càng nhiều người sử dụng mạng xã hội và những người bất đồng chính kiến vì những bài phát biểu được đăng trên mạng.
Theo nhiều cách nó không có gì ngạc nhiên. Việt Nam là một trong những quốc gia có cơ sở người dùng mạng xã hội lớn nhất thế giới, với số lượng người dùng Facebook lớn thứ bảy và lớn thứ sáu trên TikTok. Khi các nhà cải cách, những người bất đồng chính kiến, những người bảo vệ nhân quyền và những người có tư tưởng tự do khác sử dụng những công cụ này như một phương tiện truyền thông và vận động chính trị tiềm năng, chính quyền ĐCSVN đang thực hiện các bước để kiểm soát chúng.
Cuộc đàn áp này đã được đẩy mạnh hơn bằng việc xây dựng một khung pháp lý được thiết kế để đặt các công ty công nghệ lớn của nước ngoài dưới sự kiểm soát chặt chẽ của nhà nước và điều chỉnh chặt chẽ luồng thông tin trực tuyến. Năm 2018, nó đã thông qua luật an ninh mạng buộc Facebook và Google phải gỡ bỏ các bài đăng được coi là mối đe dọa đối với an ninh quốc gia trong vòng 24 giờ sau khi nhận được yêu cầu của chính phủ – và nó cũng đã buộc các công ty công nghệ nước ngoài phải thành lập văn phòng đại diện tại Việt Nam và lưu trữ dữ liệu của người dùng cục bộ và đang chuẩn bị các quy tắc mới để hạn chế tài khoản mạng xã hội nào có thể đăng nội dung liên quan đến tin tức.
Trong những tháng gần đây, chính quyền ĐCSVN đã nhắm mục tiêu cụ thể vào ứng dụng truyền thông xã hội Trung Quốc TikTok, ứng dụng này đang phổ biến rộng rãi trong giới trẻ và thậm chí đang bắt đầu thách thức Facebook với tư cách là mạng truyền thông xã hội ưa thích của đất nước. Tháng trước, Bộ Thông tin Việt Nam thông báo rằng họ đang tiến hành một cuộc điều tra “toàn diện” đối với nền tảng video ngắn, lập luận rằng nội dung “độc hại, phản cảm, sai sự thật và mê tín” trên mạng “gây ra mối đe dọa đối với giới trẻ, văn hóa, xã hội của đất nước. và truyền thống.” Theo báo chí Việt Nam đưa tin, cuộc điều tra sẽ được tiến hành vào nửa cuối tháng 5, sẽ bao gồm các vấn đề bao gồm phân phối nội dung, thuế, thương mại điện tử và quảng cáo trên nền tảng này. Việc nó thuộc sở hữu của một công ty Trung Quốc có thể đã góp phần vào sự thúc đẩy này.
Như đã nói, việc loại bỏ ẩn danh sẽ đánh dấu một trở ngại nữa đối với quyền tự do ngôn luận trực tuyến ở Việt Nam, tạo ra một tình huống trong khi bất kỳ hoạt động giao tiếp trực tuyến nào về mặt lý thuyết đều có thể bị đảng-nhà nước giám sát. Điều này có thể ngăn chặn sự lây lan của các trò gian lận và các hoạt động trực tuyến bất chính khác – nhưng phải trả giá.
Lý Đại Việt (The Diplomat)
