Reuters đưa tin, giám đốc một viện khoa học hàng đầu của Nga cùng với hai chuyên gia kỹ thuật hoả tiễn siêu thanh đã bị cơ quan chức năng nước này bắt giữ với cáo buộc tội tiết lộ bí mật cho Trung Quốc.
Theo đó, Alexander Shiplyuk, người đứng đầu Viện Cơ học Lý thuyết và Ứng dụng Khristianovich (ITAM) của Siberia, bị nghi ngờ chuyển giao tài liệu mật tại một hội nghị khoa học ở Trung Quốc năm 2017.
Người đàn ông 56 tuổi khẳng định mình vô tội và cho biết thông tin được đề cập không được phân loại và được cung cấp miễn phí trên mạng.
Bản chất của các cáo buộc chống lại giám đốc ITAM, người đã bị bắt vào tháng 8 năm ngoái, chưa được báo cáo trước đó. Mối liên hệ với Trung Quốc sẽ khiến Shiplyuk trở thành người mới nhất trong chuỗi các khoa học gia Nga bị bắt trong những năm gần đây vì cáo buộc tiết lộ bí mật cho Bắc Kinh.
Khi được hỏi về các cáo buộc mà các chuyên gia ITAM phải đối mặt cũng như về các vụ phản quốc trước đây có liên quan đến Trung Quốc, người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov cho biết các cơ quan an ninh đang theo dõi các trường hợp có thể liên quan đến “sự phản bội tổ quốc”.
Ông nói: “Đây là công việc rất quan trọng. Nó đang diễn ra liên tục và khó có thể nói ở đây về bất kỳ loại xu hướng nào”.
Bộ Ngoại giao Trung Quốc, khi được hỏi về những cáo buộc rằng Bắc Kinh đã nhắm mục tiêu các khoa học gia Nga để có được nghiên cứu nhạy cảm, đã cho biết quan hệ Trung-Nga dựa trên “không liên kết, không đối đầu và không nhắm mục tiêu của bên thứ ba”.
“Điều này về cơ bản khác với những gì một số liên minh quân sự và tình báo đã ghép lại với nhau dựa trên tâm lý Chiến tranh Lạnh của họ”, cơ quan này nói thêm.
Tổng thống Nga Vladimir Putin đã nhiều lần nói rằng Nga là quốc gia dẫn đầu thế giới về hoả tiễn siêu thanh, loại vũ khí tiên tiến với tốc độ gấp 10 lần tốc độ âm thanh có thể xuyên thủng tất cả các hệ thống phòng không.
Trường hợp mới nhất, cũng như các vụ bắt giữ trước đó vì tội phản quốc, cho thấy Mạc Tư Khoa đang cảnh giác về việc mất bất kỳ lợi thế kỹ thuật nào, kể cả đối với Trung Quốc, một đồng minh mà Mạc Tư Khoa ngày càng tin cậy để được hỗ trợ chính trị và thương mại kể từ khi phát động cuộc xâm lược Ukraina.
Năm ngoái, chuyên gia về laser Dmitry Kolker bị bắt ở Siberia với tội danh phản quốc nhưng qua đời hai ngày sau đó vì bệnh ung thư. Luật sư Alexander Fedulov của ông nói với Reuters tuần trước rằng Kolker bị buộc tội chuyển bí mật cho Trung Quốc, một cáo buộc mà gia đình khoa học gia bác bỏ.
Alexander Lukanin, một khoa học gia đến từ thành phố Tomsk của Siberia, đã bị bắt vào năm 2020 vì nghi ngờ chuyển bí mật kỹ thuật cho Bắc Kinh. Năm ngoái, anh ta bị kết án bảy năm rưỡi tù giam.
Valery Mitko, một khoa học gia đứng đầu Học viện Khoa học Bắc Cực ở St. Petersburg, cũng bị buộc tội vào năm 2020 vì đã chuyển bí mật cho Trung Quốc, nơi ông thường xuyên đến để giảng bài. Ông qua đời hai năm sau đó ở tuổi 81 trong khi bị quản thúc tại gia.
(Liên Thành – Việt Luận)
